آفاق علم امام در « الكافي » - صفحه 480

طبق روايات ، ائمه عليهم السلام دو پوست و يا دو انبان دوخته شده از پوست داشتند كه در يكى سلاح رسول اللّه صلى الله عليه و آله قرار داشت كه از آن به «جفر احمر» تعبير شده است و در ديگرى ، مواريث علمى انبيا ـ على نبيّنا و آله و عليهم السلام ـ قرار دارد كه بدان «جفر ابيض» اطلاق مى كردند .
از حسين بن ابى العلا ، نقل شده كه گفت : از امام صادق شنيدم كه فرمود :
إنّ عندى الجفر الأبيض . قال : فأىّ شى ءٍ فيه؟ قال : زبور داوود و توراة موسى و إنجيل عيسى و صحف إبراهيم و الحلال و الحرام و مصحف فاطمة ... و فيه ما يحتاج الناس إلينا و لا نحتاج إلى أحد ... و عندى الجفر الأحمر . قال : قلت : و أىّ شى ءٍ فى الجفر الأحمر؟ قال : السلاح ... ؛۱به درستى كه جفر سفيد ، نزد ماست . پرسيدم : در آن جفر ، چه چيزى هست؟ فرمود : زبور داوود ، تورات موسى ، انجيل عيسى ، صحف ابراهيم ، احكام حلال و حرام و مصحف فاطمه عليهاالسلام ... و در آن همه امورى كه مردم در آن به ما نيازمند هستند ، وجود دارد و ما به احدى نيازمند نيستيم ... همچنين جفر سرخ ، نزد ماست . عرض كردم : در جفر سرخ ، چه چيزى هست؟ فرمود : سلاح ... .
از ظاهر حديث فوق چنين استفاده مى شود كه جفر ابيض ، از اختصاصات ائمه عليهم السلام است . امّا متأسفانه گاهى از جفر ، چيزى از سنخ رمالى ، تفأل و ... تصور مى شود . ۲
ابن قتيبه ، ضمن ارائه تفسيرى نادرست از جفر ، تصريح مى كند كه شيعه معتقد است ائمه عليهم السلام منبع علمى دارند كه هر آنچه مردم نيازمندند و هر آنچه تا قيامت اتفاق خواهد افتاد ، در آن هست . ۳ وى از اين موضوع استبعاد كرده و سخن يكى از سران

1.الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۴۰ .

2.در اين قسمت ، از درس گفتارهاى آية اللّه شيخ محمّد رضا جعفرى ، بهره برده شده است . ر. ك : علم الهى امام (مجموعه درس گفتارها) ، ص ۲۱ .

3.در باره رابطه وجوب طاعت و علم ، ر. ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۶۱ ـ ۲۶۲ .

صفحه از 514