آفاق علم امام در « الكافي » - صفحه 485

معناست كه اهل بيت عليهم السلام از ظاهر هر چيزى ، باطن آن را مى شناسند ، به مجرد مشاهده آن . و اين نوعى از انواع علوم ايشان است . ۱ آفاق علم امام در «الكافى»

ج . علم ائمّه عليهم السلام به ما كان و ما يكون

بر اساس برخى روايات ، امامان عليهم السلام به آنچه اتفاق افتاده و به آنچه واقع خواهد شد ، علم دارند . امام باقر عليه السلام مى فرمايد :
عجبت من قوم يتولّونا و يجعلونا أئمّة و يصفون أنّ طاعتَنا مفترضةً عليهم كطاعة رسول اللّه ـ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ـ ، ثم يكسرون حجّتهم و يخصمون أنفسهم بضعف قلوبهم ، فينقصونا حقّنا و يعيبون ذلك على من أعطاه اللّه برهان حقّ معرفتنا و التسليم لأمرنا . أترون أنّ اللّه ـ تبارك و تعالى ـ افترض طاعة أوليائه على عباده ، ثم يخفى عنهم أخبار السماوات و الأرض و يقطع عنهم مواد العلم فيما يرد عليهم ، مما فيه قوام دينهم؟!۲تعجّب مى كنم از گروهى كه ولايت ما را پذيرفته و ما را امام قرار داده اند و معتقدند كه اطاعت ما بر ايشان همانند اطاعت رسول خدا صلى الله عليه و آله واجب است . سپس دليل خود را شكسته و به واسطه سستى دل هايشان خود را در مقابل دشمنان محكوم مى نمايند ؛ پس حقّ ما را نقض مى كنند و بر كسى كه خداوند برهان روشن معرفت و تسليم را در مقابل امر ما ، به او عطا كرده ، عيب مى گيرند . آيا مى پذيريد كه خداى تبارك و تعالى ، طاعت اولياى خود را بر بندگانش واجب كند و سپس اخبار آسمان ها و زمين را از ايشان مخفى دارد و ريشه و اساس علم در آنچه كه از ايشان سؤال مى شود را قطع كند در صورتى كه قوام دين آنها همين است؟!
در اين حديث ، تصريح شده چون اطاعت امام بر خلق واجب شده است ، لذا اساس و ريشه علم كه قوام دين بر آن است ، بايد نزد امام باشد . و اين امر با داشتن علم قرآن ميسر است و استبعادى ندارد . امام صادق عليه السلام مى فرمايد :

1.شرح اُصول الكافى ، ج ۷ ، ص ۱۲۹ .

2.الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۶۱ ـ ۲۶۲ .

صفحه از 514