آفاق علم امام در « الكافي » - صفحه 501

عبّاس گفتند : امير المؤمنين عليه السلام به تو فرمود :
إنّ ليلةَ القدر فى كلّ سنة و إنّه ينزّل فى تلك الليلة أمر السنة . و إنّ لذلك الأمر ولاة بعد رسول اللّه صلى الله عليه و آله .
فقلت : من هم؟ فقال : أنا و أحد عشر من صلبى أئمّة محدَّثون ... ؛۱
همانا ، شب قدر در هر سال هست و امور هر سال ، در آن شب نازل مى شد . و براى (نزول) اين امر بعد از رسول اللّه صلى الله عليه و آله ، واليانى هست . تو گفتى : ايشان چه كسانى هستند؟ فرمود : من و يازده نفر از صلب من ، امامانى كه محدَّث هستند .
بنا بر اين ، روشن است كه هر سال ، در شب قدر علم تقديرات مربوط به آن سال ، به صورت تفصيلى به امام هر عصر اعطا مى شود . و نيز مسلم است كه نه هر سال ، بلكه هر هفته و هر روز ، بر علوم اهل بيت عليهم السلام افزوده مى شود . در ادامه حديث فوق چنين آمده است :
أنه ليحدث لولى الأمر سوى ذلك ، كلّ يوم علم اللّه عز و جل الخاص المكنون العجيب المخزون ، مثل ما ينزّل فى تلك الليلة من الأمر . ثم قرأ : «و لو أنّ ما فى الأرض من شجرة أقلام و البحر يمده من بعد سبعة أبحر ما نفدت كلمات اللّه إنّ اللّه عزيز حكيم» ؛۲همانا ، هر روزى غير از آنچه در شب قدر به ولى امر مى رسد ، علم خاص ، پنهان ، حيرت انگيز و مخزون الهى حادث مى شود ، مانند آن امرى كه در شب قدر نازل مى شود . سپس اين آيه را تلاوت كرد كه : «و اگر همه درختان زمين قلم شود و دريا براى آن مركب گردد و هفت درياى ديگر به آن افزوده شود ، كلمات خدا پايان نمى گيرد . خداوند عزيز و حكيم است» .
بنا بر اين ، ائمه عليهم السلام هر اندازه از علم بهره مند باشند ، باز هم نيازمند به علم بى نهايت الهى هستند ، در نتيجه اضافه شدن بر علم ايشان استبعادى ندارد . ۳

1.همان ، ص ۲۴۷ .

2.همان ، ص ۲۴۸ .

3.در ادامه ، درباره اين موضوع ، بيشتر بحث خواهد شد .

صفحه از 514