وليكن نمى توانستند چيزى از آن را امضا كنند تا اين كه در شب هاى قدر به آنها دستور مى رسد در سال پيش رو چگونه عمل كنيد . راوى پرسيد : اى ابا جعفر ! نمى توانم اين كار را انكار كنم؟ امام باقر عليه السلام فرمود : كسى كه اين را انكار كند از ما نيست ... ^۱
بنا بر اين ، روشن شد كه همه علم ، به صورت جمعى و جملى در نزد ائمه عليهم السلام است اما تفصيل تقديرات هر سال در شب هاى قدر به امام همان عصر و زمان مى رسد . و فقط امام هر عصر ، مقدرات مربوط به همان سال را در دوره امامت ظاهرى خويش مى تواند امضا كند .

د . افزوده شدن بر علم امام عليه السلام در هر شب جمعه

چنان كه در بحث پيش اشاره شد ، بر اساس روايات متعدد ، در هر شب جمعه بر علوم ائمه عليهم السلام افزوده مى شود . ^۲
امام صادق عليه السلام فرمودند :
إنّ لنا فى كلّ ليلة جمعة سرورا . قلت : زادك اللّه ! و ما ذاك؟ قال : إذا كان ليلة الجمعة وافى رسول اللّه صلى الله عليه و آله العرش و وافى الائمة عليهم السلام معه و وافينا معهم ، فلا تردّ أرواحنا إلى أبداننا إلّا بعلم مستفاد و لو لا ذلك لأنفدنا ؛^۳به درستى كه در هر شب جمعه براى ما سرورى هست . عرض كردم : خداوند بر سرور شما بيافزايد ! آن سرور چيست ؟ فرمود : هر گاه شب جمعه شود ، رسو اللّه صلى الله عليه و آله به عرش برآيد و ائمه عليهم السلام نيز همراه او برآيند و ما نيز همراه ايشان برآييم ، پس ارواح ما باز نمى گردد به سوى بدنهايمان مگر به همراه علمى كه استفاده كرديم و اگر اين نبود ، علم ما تمام مى شد .
بنا بر اين ، يكى از مجارى علوم ائمه اهل بيت عليهم السلام ، علمى است هر شب جمعه به