حضرت امام صادق عليه السلام در مورد «صحيفه جامعه» ، به منصور بن حازم مى فرمايد :
ليس هذا هو العلم . إنّما هو أثر عن رسول اللّه صلى الله عليه و آله . إنّ العلم الّذى يحدّث فى كلّ يوم و ليلة ؛^۱اين ، آن علم افضل نيست . همانا ، اين از رسول اللّه صلى الله عليه و آله به جا مانده است . به راستى كه افضل علم ما ، آن است كه هر روز و شب به ما مى رسد .
و در روايت ديگر ، وقتى حمران بن اعين به امام صادق عليه السلام عرض مى كند : مواريث علمى پيامبران گذشته ، علم اكبر است ؟ حضرت در پاسخ ايشان مى فرمايد :
يا حمران ! لو لم يكن غير ما كان ، و لكن ما يحدَّث بالليل و النهار ، علمه عندنا أعظم ؛^۲اى حمران ! اگر غير از اين ، چيز ديگرى نبود ، (تو درست مى گفتى) اما آنچه هر شب و روز به ما حديث مى شود ، علم آن نزد ما عظيم تر است .
در نتيجه روشن است خداى تعالى علاوه بر اين كه منابع فراوانى از علوم را در اختيار اهل بيت عليهم السلام قرار داده ـ كه هر يك از آنها فراتر از حد درك و فهم بشر است ـ هر لحظه نيز بر سعه علمى ايشان مى افزايد كه به تعبير حضرت امام صادق عليه السلام ، اين علم ، افضل علوم ائمه عليهم السلام است .
بنا بر اين ، امام عليه السلام نه تنها به اخبار گذشته و امور تقدير شده ، عالم است بلكه به خلق و تقدير جديد ، محو و اثبات در كتاب و بدائيات نيز در لحظه وقوع ، علم پيدا مى كند .

پنجم . نفى علم غيب ، علت و معناى آن

بر اساس رواياتى كه تا كنون بررسى گرديد ، معلوم شد كه منابع فراوانى از علوم در اختيار امامان عليهم السلام قرار داده شده است و هر لحظه نيز بر علم ايشان افزوده مى شود . اما