روزى و رشد اموال، از آثار صله رحم ، شمرده شده است. ۱
دلالت روايات ياد شده بر بداء، روشن و واضح است؛ زيرا زياد شدن عمر، رفع بلا و امثال آنها، بدون تقدير سابق و تغيير در آنها، بى معناست.
4 . روايات بداء در تغيير تقديرات با دعا
امام صادق عليه السلام مى فرمايد:
ادع اللّه عز و جل و لا تقل أن الأمر قد فرغ منه.۲
امام موسى بن جعفر عليهماالسلام فرمود:
إنّ الدعاء يردّ ما قد قدّر و ما لم يقدّر، قلت: وما قد قدّر عرفته فما لم يقدّر؟ قال: حتّى لا يكون؛۳همانا دعا، امر مقدّر شده را بر مى گردانَد. راوى عرض كرد: امر مقدّر شده را دانستم، امّا امر مقدّر نشده را چگونه بر مى گرداند؟ فرمود: تا اين كه مقدّر نشود.
دلالت روايات اين بخش هم، مانند بخش قبلى است.
5 . روايات بداء در ايمان و كفر
منشأ سعادت و شقاوت و كفر و ايمان در شريعت اسلام، اعمال اختيارى خود بشر است كه عمل به دستورها، تضمين كننده سعادت بشر است و ترك آن دستورها، موجب شقاوت است. مطابق روايات، هر انسانى كه به دنيا مى آيد، يا سعيد است و يا شقى. وجود انسان در عوالم پيشين و رفتار او در مقابل تكاليف الهى در آن عوالم، موجب شقاوت يا سعادت او گرديده است و در نتيجه، خداوند سبحان، او را طينتى مناسب با شقاوت و سعادت او داده است. ۴
1.همان، ص ۱۵۰، ح ۴ . نيز ر. ك : ص ۱۵۸، ح ۳۱ و ص ۱۵۲، ح ۱۳ و ص ۱۵۵، ح ۲۱.
2.همان، ج ۲، ص ۴۶۷.
3.همان، ص ۴۶۹، ح ۲ و ص ۴۷۰، ح ۸.
4.امام على عليه السلام در توصيف آميزش مى فرمايد : « حياء يرتفع وعورات تجتمع ؛ حيايى است كه برداشته مى شود و عورت هايى كه جمع مى شوند» . (مستدرك الوسائل ، ج ۱۴ ، ص ۳۰۶)
