247 . درم داران عالم را كرم نيست، كرم داران عالم را درم نيست . ۱
۰.نظير سخن امام على عليه السلام :اَلنّاسُ رَجُلانِ : جَوادٌ لايَجِدُ وواجِدٌ لايَسعَفُ؛ ۲
۰.مردم دو دسته اند: بخشنده اى كه نمى يابد (تا ببخشد) و مالدارى كه نمى بخشد.
توضيح : «كسانى كه خوش نيّت اند وسايل انجام نيّتهاى خود را ندارند و آنها كه وسايل دارند از نيّت و قصد خير خالى و بى بهره اند» . ۳ معمولاً كسى كه بخواهد كار خيرى انجام دهد و امكانات آن را نداشته باشد چنين مى گويد.
248 . درِ مسجد است؛ نه كندنى است نه سوختنى. ۴
۰.برگرفته از حكم اموال وقفى كه هيچ گونه تصرّف در آن روا نيست؛ مانند سخن امام على عليه السلام درباره چاه آبى كه وقف كرده بود:هِىَ صَدَقَةٌ بَتّا بَتلاً في حَجيجِ بَيتِ اللّهِ و عابِرِ سَبيلِهِ لا تُباعُ و لا تُوهَبُ و لا تُورَثُ؛ ۵
۰.اين وقفى است كه آن را به طور قطعى [از ملك خويش] جدا كردم و به حاجيان خانه خدا و روندگان راه حج مخصوص گردانيدم؛ نه فروختنى است، نه بخشيدنى و نه ارث بردنى.
توضيح: تصرف در اموال مكان وقفى ، اگر چه كهنه و فرسوده شده باشد ، جايز نيست . خويشاوند يا دوست و رفيق را نيز به خاطر اخلاق بد يا كهولت
1.امثال و حكم ، ج ۲ ، ص ۷۹۶ . احتمالاً اين بيت برداشت يا تصحيفى است از بيت سعدى :
كريمان را به دست اندر درم نيستخداوندان نعمت را كرم نيست .
2.عيون الحكم والمواعظ ، ح ۱۲۲۸.
3.داستان نامه بهمنيارى ، ص ۴۴۰ .
4.امثال و حكم ، ج ۲ ، ص ۷۹۶ .
5.تهذيب الأحكام، ج ۹، ص ۱۴۸.