۰.نظير سخن پيامبر صلى الله عليه و آله :مَثَلُ الجَليسِ الصّالِحِ مَثَلُ العَطّارِ إن لَم يُعطِكَ مِن عِطرِهِ أصابَكَ مِن ريحِهِ و مَثَلُ الجَليسِ السُّوءِ مَثَلُ القَينِ إن لَم يُحرِق ثَوبَكَ أصابَكَ مِن ريحِهِ؛ ^۱

۰.حكايت همنشين نيك، حكايت عطّار است كه اگر از عطر خود به تو ندهد ، بوى آن به مشام تو مى رسد، و حكايت همنشين بد، حكايت آهنگر است كه اگر [حرارت كارگاه او] لباست را نسوزاند ، بوى آن به مشامت مى رسد.

43 . آنانكه غنى ترند محتاج ترند . ^۲

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :اَلغَنِىُّ الشَّرِهُ فَقيرٌ؛ ^۳

۰.ثروتمند آزمند ، نيازمند است.

توضيح : «مراد اين است كه انسان هرچه ثروتمندتر شود، احتياجاتش بيشتر مى شود. مثل را در جايى به كار مى برند كه شخصى دارا نسبت به به دست آوردن اندكى مال تلاش زياد كند يا در دادن حقّى اندك، سختْ مشتى نشان دهد» . ^۴

رُبَّ مَلومٍ لاذَنبَ لَهُ؛ ^۱

۰.بسا سرزنش شونده اى كه گناهى ندارد .

توضيح : مَثَل حاضر درباره كسى مى آيد كه كارى را انجام نداده باشد و به آن متّهم شود . مَثَل گرگ دهن آلوده و يوسف ندريده ^۲ نيز از همين باب است .

41 . آفتاب آمد دليل آفتاب . ^۳

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :يا مَن دَلَّ عَلى ذاتِهِ بِذاتِهِ؛ ^۴

۰.اى كسى كه خود رهنماى به خود است.

توضيح: «مَثَل حاضر درباره چيزى گفته مى شود كه خود معرّف ذات خويش است». ^۵ همچنين «وقتى بخواهند مطلبى روشن و واضح را براى كسى توضيح دهند اين بيت را شاهد مى آورند». ^۶

42 . آلوچو به آلو نگرد رنگ برآرد. ^۷
يا : ... اگر همخو نشوند همبو مى شوند. ^۸