اَلهَديَّةُ عَلى قَدرِ مُهدِيها؛ ۱
۰.هديه به اندازه [توان] هديه كننده است.
توضيح: «خدمت، بخشش يا هديه هر كسى به فراخور قدرت و استطاعت او است. اصل اين مَثَل حكايت معروف آن مورچه است كه ران ملخى براى حضرت سليمان هديه برد و غالبا در مقام عذرخواهى از ناقابل بودن هديه گفته مى شود». ۲
64 . از اسب افتاده ايم ، اما از اصل نيفتاده ايم . ۳
۰.نظير سخن امام على عليه السلام :اَلحُرُّ حُرٌّ وإن مَسَّهُ الضُرُّ؛ ۴
۰.آزاده، آزاده است ، اگرچه به تنگدستى و پريشان حالى دچار شود .
۰.همچنين سخن امام صادق عليه السلام :إنَّ الحُرَّ حُرُّ عَلى جَميعِ أحوالِهِ إنْ نابَتهُ نائِبَةٌ صَبَرَلَها و إن تَداكَّت عَلَيهِ المَصائِبُ لَم تَكسِرهُ؛ ۵
۰.آزاده در همه احوال آزاده است . اگر ناخوشايندى به او برسد بر آن مى شكيبد و اگر مصيبتها بر او فرو ريزد ، او را درهم نمى شكند .
توضيح : «از اسب افتادن كنايه از معزول شدن يا به ذلّت افتادن بعد از عزّت است» ۶ . «منظور اين است كه هر چند دچار گرفتارى يا فقر و پريشانى هستيم، و ليكن بزرگى و نجابت و... ما ، برجا است» . ۷
1.تحف العقول، ص ۳۲۳.
2.داستان نامه بهمنيارى، ص ۱۲.
3.امثال و حكم ، ج ۱ ، ص ۱۰۰ .
4.عيون الحكم والمواعظ ، ح ۱۲۰۲.
5.الكافى ، ج ۲ ، ص ۸۹ .
6.داستان نامه بهمنيارى ، ص ۱۳ .
7.اقتباس از امثال و حكم ، ج ۱ ، ص ۱۰۰ .