65
ماه در آب

«سُبحانَ مَن ألجَمَ الجِنَّ بِكَلَماتِهِ ؛ يعنى : منزّه است كسى كه با سخنانش جنيّان را به فرمان خود دارد» ۱ . همان طور كه در ترجمه حديث آمده است با اين انگشتر قدرت ويژه اى در اختيار ايشان بود . انگشتر سليمانى داشتن «كنايه از وسايلى است كه با در اختيار داشتن آنها بتوان در هر كارى پيروز شد و از هر مانعى با موفقيت گذشت» . ۲

100 . اوّل الأوّلينت كه اين باشد واى به آخرُ الآخرينت. ۳

۰.تلميحى برگرفته از نامهاى الهى كه در ادعيه آمده است؛ مانند سخن امام على عليه السلام در دعاى كميل :يا نورُ يا قُدّوسُ يا أوَّلَ الأوَّلينَ و يا آخِرَ الآخِرينَ؛ ۴

۰.اى نور ، اى پاك ، اى اول همه اولها و اى آخر همه آخرها.

توضيح: درباره داستان مَثَل گفته اند: «شخصى از ايوان خانه، به آواز بلند، همّت خواست كه «يا اوّل الأوّلين» و سطلى سنگين از كثافات را به گذرگاه ريخت. كثافات بر سراپاى عابرى كه بى خيال از كوچه مى گذشت فرو ريخت. سر برداشت و گفت: اى ناتميز! تو كه اوّل الأولينت اين است، آخر الآخرينت چه خواهد بود». ۵ كاربرد مَثَل در جايى است كه شخص با ادّعاى احتياط و اعتماد در مسائل شرعى و ذكر و ياد حق ، عملى را نادرست انجام دهد.

101 . اوّل انديشه وانگهى گفتار . ۶
يا : حرفت را بفهم و بزن . ۷

1.الخصال ، ص ۳۳۵ .

2.كتاب كوچه ، ج ۳ ، حرف الف ، ص ۱۰۲۷ .

3.كتاب كوچه ، ج ۱ ، حرف آ ، ص ۲۹۸ .

4.اقبال الأعمال، ج ۳، ص ۳۳۲.

5.كتاب كوچه، ج ۱، حرف آ، ص ۲۹۸.

6.امثال و حكم ، ج ۱ ، ص ۳۱۴ . پاىْ بست آمده است و پس ديواراول انديشه وانگهى گفتار .(سعدى)

7.همان ، ج ۲ ، ص ۶۹۲ .


ماه در آب
64

98 . إن شاءاللّه گربه است. ۱

۰.برگرفته از اصالت برائت كه يكى از اصول چهارگانه عمليّه است و در هنگام شكّ به كار مى رود ، و آن هنگامى است كه مورد شك، حالت سابقى ندارد و احتياط در آن ممكن نيست . اين برداشت از روايات برگرفته شده است؛ مانند سخن امام صادق عليه السلام :كُلُّ شَى ءٍ نَظِيفٌ حَتّى تَعلَمَ أنَّهُ قَذِرٌ؛ ۲

۰.همه چيز پاك است تا اينكه بدانى نجس است.

توضيح: داستانِ مَثَل چنين است: «مؤمنى سحرگاه به مسجد مى رفت . در راه قبايش به سگى باران خورده ساييد ، خواست به خانه برگردد و جامه تعويض كند. كاهلى بر او غلبه يافت ، چشم بر هم نهاد و گفت: إن شاءاللّه گربه است!» ۳ هرگاه بى اعتنايى شخصى را در رعايت مسئله اى شرعى ببينند و بخواهند تذكر دهند كه با توجه به آگاهيش به اشكال شرعىِ كار ، به آن عمل نمى شود، اين مَثَل را به كار مى برند .

99 . انگشتر سليمان (سليمانى) داشتن . ۴

۰.برگرفته از سخن پيامبر صلى الله عليه و آله در دعا:... وبِأسمائِكَ المَنقوشاتِ عَلى خاتَمِ سُلَيمانَ بنِ داوودَ عليه السلام الَّتي مَلِكَ بِهَا الجِنَّ والإنسَ وَالشَّياطِينَ؛ ۵

۰.... و به نامهاى نقش بسته بر انگشتر سليمان بن داوود كه به وسيله آن بر جنيان و انسانها و شيطانها پادشاهى يافت .

توضيح: حضرت سليمان عليه السلام انگشترى داشت كه اين جمله بر آن نقش بسته بود

1.امثال و حكم ، ج ۱ ، ص ۳۰۰ .

2.وسائل الشيعه، ج ۳، ص ۴۶۷.

3.دوازده هزار مثل فارسى، ص ۱۵۹.

4.كتاب كوچه ، ج ۳ ، حرف الف ، ص ۱۰۲۶ .

5.بحارالأنوار ، ج ۹۲ ، ص ۳۷۳ .

  • نام منبع :
    ماه در آب
    سایر پدیدآورندگان :
    فرخيان، حميد
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اوّل
    منبع اصلي :
    حدیث نت
    لينك منبع اصلي :
    /post/590/
تعداد بازدید : 286023
صفحه از 275
پرینت  ارسال به