إمشِ بِدائِكَ ما مَشى بِكَ؛ ^۱

۰.با درد خود بساز چندان كه با تو بسازد.

116 . بارِ درخت تنبلى، فقر (گرسنگى) است. ^۲

۰.نظير سخن امام باقر عليه السلام :اَلكَسَلُ يُضِرُّ بِالدِّينِ وَالدُّنيا؛ ^۳

۰.كاهلى به دين و دنيا زيان مى رساند.

117 . بار سبك زود به منزل مى رسد. ^۴

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :تَخَفَّفُوا تَلحَقُوا؛ ^۵

۰.سبكبار باشيد تا به مقصد برسيد.

118 . با سيلى، صورت خود را سرخ نگه داشتن . ^۶

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :اَلعِفافُ زينَةُ الفَقرِ؛ ^۷

۰.عفّت نفس ، زينت فقر است.

توضيح : حفظ عزت و عفت در هنگام فقر منظور اين مَثَل است . چه بسيارند كسانى كه در حال سخت نادارى ، دست نياز به سوى ديگران دراز

مَن يَكتَسِب مالاً مِن غَيرِ حِلِّهِ يَصرِفُهُ في غَيرِ حَقِّهِ؛ ^۱

۰.هركه از راه حرام مالى به دست آورد ، آن را در راه ناحق خرج مى كند .

۰.همچنين سخن امام صادق عليه السلام :مَن جَمَعَ مالاً مِن مهاوِشَ أذهَبَهُ اللّهُ في نَهابِرَ؛ ^۲

۰.هر كه از راه ناروا مالى به دست آورد ، خداوند آن را به نابودى مى كشاند .

توضيح : مراد اين است كه «هر چه بى زحمت و كوشش يا از راه غير صحيح و نامشروع به دست آيد ، بى ارج و بها است و همان گونه از كف خواهد رفت . «بادآور» يا «باد آورد» را نام گنجى از گنجهاى هفتگانه خسرو پرويز نوشته اند . گويند اين گنج عظيم، نخبه جواهرات بازرگانان و مالداران شهر بندرِ اسكندريه بود كه، براى دورماندن از صدمات احتمالى جنگ، به يك كشتى بار كرده بودند ، و نيز گفته اند دارايىِ روميان بود كه به فرمان قيصر «فوكاس» به كاروانى از كشتيها نهاده بودند تا در صورت فتح به دست ايرانيان، براى انتقال به روم آماده باشد ، اما تغيير ناگهانى جهتِ باد ، آن خزائن عظيم را بى هيچ كوششى به دامن ايرانيان افكند كه به تيسفون فرستادند و «گنج بادآور» خواندند كه بعدها مورد دستبردى عظيم قرار گرفت و نخبه جواهرات آن به يغما رفت . ظريفان گفتند : «باد آورده را باد برد» و اين جمله تبديل به مَثَل شد . مَثَل آب آورده را آب مى برد نيز در همين معنا به كار مى رود» . ^۳

115 . با درد بساز تا به درمان برسى . ^۴

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :