كليني و تفسير روايي آيات ولايت - صفحه 393

همچنين ظهور ولايت مطلقه الهى در قيامت كه آيه شريفه «هُنَالِكَ الْوَلَايَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ» ، ۱ از آن سخن گفته است ، در متن حديث 33 ، به ولايت اميرمؤمنان عليه السلام تفسير شده است . ۲
در مقابل ، آفت هايى چون : كفر ، فسوق و عصيان كه در سايه لطف و عنايت حق ، مورد كراهت و نفرت امت مسلمان ۳ و يا همه آدميان قرار گرفته اند ، بر دشمنان ولايت ، تطبيق يافته است . بر همين منوال ، حديثى وجود دارد كه محكمات كتاب را اميرمؤمنان و متشابهات آن را مخالفان وى ، توصيف فرموده است . ۴

د . محدود كردن دايره مفاهيم عام يا مطلق ، تا حدّ منحصر شدن به يك مورد خاص

ظاهر برخى از آموزه هاى حديثى ، سطح مفهوم گسترده اى از كلام را به يك يا چند مورد خاص ، منصرف مى سازند ، حال آن كه با توجّه به فهم مستقيم آيه و به كمك شواهد و قرائن ، به نظر نمى رسد كه چنين محدوديتى منظور خداوند باشد . به عنوان مثال ، آيه «يَـأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ ادْخُلُواْ فِى السِّلْمِ كَآفَّةً»۵ و يا آيه «وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا» ، ۶ به پيوند با على عليه السلام تفسير شده است . ۷ همچنين در حديث 28 ، در بيان آيه «وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُواْ مَا يُوعَظُونَ بِهِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ» ، ۸ عبارت «فى على» افزوده شده است . ۹

1.الكافى ، ج ۱ ، ص ۴۱۸ .

2.سوره كهف ، آيه ۴۳ .

3.ر.ك : مجمع البيان ، ج ۹ ، ص ۱۳۳ ؛ الميزان ، ج ۱۸ ، ص ۳۱۳ .

4.ر.ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۴۱۵ ـ ۴۲۶ .

5.سوره بقره ، آيه ۲۰۸ .

6.سوره انفال ، آيه ۶۱ .

7.ر.ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۴۱۵ و ۴۱۷ .

8.سوره نساء ، آيه ۶۶ .

9.ر.ك : حديث هاى ۹ و ۱۶ و ۲۴ و ۳۵ .

صفحه از 408