3 . ناسازگارى با واقعيت هاى تاريخى

مواردى از روايات باب ، به تفسير آياتى مربوط اند كه روى سخن آنها با گذشتگان بوده و در اصل ، واقعيت هاى تاريخى را حكايت مى كنند ، مثل داستان آدم در بهشت يا هلاك شدن قوم لوط و يا داستان بنى اسراييل . در آيه 38 سوره بقره ، از عهد خداوند با بنى اسراييل و ضرورت پاسداشت آن ، سخن به ميان آمده است ؛ امّا در حديث ، با موضوع ولايت على عليه السلام پيوند خورده است . ^۱ و نيز در تفسير آيه «فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَـلَمُواْ قَوْلًا غَيْرَ الَّذِى قِيلَ لَهُمْ فَأَنزَلْنَا عَلَى الَّذِينَ ظَـلَمُواْ رِجْزًا مِّنَ السَّمَآءِ» ، ^۲ ظلم را به ستم در حق آل محمّد صلى الله عليه و آله ، عنوان فرموده و افزوده است : «ظلموا آل محمّد ...» . ^۳

4 . فرو كاستن از شأن و منزلت عترت ، در قالب ستايش

اين مشكل نيز در پاره اى از موارد ، احساس مى گردد كه افزون بر عدم صدق لغوى يك واژه بر امام ، ممكن است تعبيرى به ظاهر اهانت آميز هم تلقّى گردد . به عنوان نمونه ، درباره آيه «فَكَأَيِّن مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا وَ هِىَ ظَالِمَةٌ فَهِىَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا وَ بِئْرٍ مُّعَطَّـلَةٍ وَ قَصْرٍ مَّشِيدٍ» ، ^۴ چنين آمده است :
البئر المعطلة الإمام الصامت والقصر المشيد الإمام الناطق . ^۵
چگونه ممكن است چاه آب برجاى مانده از ستمگران اقوام پيشين ـ كه تباه شده اند ـ و يا ساختمان هاى بلند و برافراشته يا گچ كارى شده و آراسته اى كه مبتلايان به عذاب الهى ، از خود به جاى گذاشته اند ، ^۶ با ساحت مقدّس امام ، مطابقت يابد؟