جايگاه ‏شناسي سنّت نبوي در « الكافي » - صفحه 361

واحد منهم جزء ضخما ، و لكن لهم مسائل و فتاوى ؛ 1 وى (امام باقر عليه السلام ) ، چندان نقلِ حديث ننموده است ، مانند پدرش [امام سجّاد عليه السلام ]و فرزندش جعفر [صادق عليه السلام ] ، به طورى كه اگر احاديث هر يك از ايشان جمع آورى گردد ، يك مجلّد حجيم هم نخواهد شد ؛ امّا از ايشان ، مسئله و فتوا [بسيار] نقل شده است .
حقيقت امر ، اين است كه باطل بودن اين ادّعا ، كاملاً آشكار است ؛ چرا كه رواياتى كه شيعيان از اهل بيت عليهم السلام نقل كرده و به آن ملتزم اند ، خلاف آن را ثابت مى نمايد . از سوى ديگر ، اين مطلب توسّط برخى اهل سنّت نيز نقل و تأييد شده است .
آنچه از نظر تاريخى ثابت شده و در خور تأمّل است ، اين كه نه تنها از سوى امامان شيعه و پيروانشان در هيچ دوره از تاريخ اسلام ، حركتى بر خلاف سنّت نبوى شكل نگرفته است ؛ بلكه اهل بيت پيامبر اكرم ، از عناصر اصلى مقابله با اين گونه جريانات منحرف بوده اند و در مقاطع گوناگون تاريخى با دفاع سرسختانه از سنّت نبوى ، ايفاى نقش نموده اند و در احياى آن و جلوگيرى از كنار گذاشته شدن و از ميان رفتن ميراث پيامبر اكرم ، تلاش كرده اند .
اين نكته ، در جريان معروفى كه ميان خليفه سوم عثمان و امير مؤمنان على بن ابى طالب عليه السلام در ايّام حج اتّفاق افتاده ، كاملاً مشهود است .
اين روايت كه در بيشتر منابع مهمّ روايى اهل سنّت آمده و نقل كننده آن مروان بن حكم ، شاهد ماجرا بوده است ، حامل نكته بسيار مهمّى است كه مدّعاى ما را به روشنى تأييد مى نمايد . در اين روايت ، آمده است :
حدّثنا عبد اللّه ، حدّثنى أبى ثنا محمّد بن جعفر ثنا شعبة ، عن الحكم ، عن على بن الحسين عليه السلام ، عن مروان بن الحكم ، أنّه قال : شهدت عليا و عثمان ـ رضى اللّه عنهما ـ بين مكّة و المدينة و عثمان ينهى عن المتعة و ان يجمع بينهما فلمّا رأى

1.سير أعلام النبلاء ، ج ۴ ، ص ۴۰۱ .

صفحه از 382