تأمّلاتي بر ديدگاه‏هاي آية اللّه‏ خويي درباره « الكافي » - صفحه 323

صحيح نيست تا چه رسد به قطعى الصدور . ۱
ثانيا ، پس از نقل دو روايت از الكافى مى فرمايد : راوى اوّل اين دو روايت مجهول است و در ساير روات ، تعدادى افراد ضعيف وجود دارد ؛ لذا روايات ، حجّت نيستند . ۲
ثالثا ، پس از نقل سه روايت از الكافى ، روايات دوم و سوم را به دليل مرسل بودن ، غير قابل معارضه با احاديث مسند مى داند و روايت اول را به دليل وجود سهل بن زياد در سلسله روات ، تضعيف مى كند . ۳ لذا شيخ طوسى ، روايات الكافى را نه لزوماً قطعى الصدور مى داند و نه صحيح .
رابعا ، شيخ طوسى ، در باب رواياتى كه ماه مبارك را سى روز نشان مى دهد و در الكافى نيز آمده است ؛ ايراد سندى دارد و آنها را شاذ مى نامد . روشن است كه وى آنها را نه صحيح مى داند و نه قطعى الصدور .
شش . علماى هم عصر و نزديك به كلينى ، روايات الكافى را صحيح و قطعى الصدور نمى دانسته اند . شيخ مفيد ، در رساله عدديه ( رسالة جوابات أهل موصل ) ، روايات سى روز بودن ماه مبارك را نقد مى كند .
هفت . اختلاف متن وسند روايتى واحد در يك كتاب يا در بين كتب اربعه ، نشانگر عدم قطعيت صدور است .
2 . بنا به مقدمه الكافى ، سائل ، از كلينى تقاضاى جمع آورى احاديث صحيحه را نموده است و شرط ننموده كه چيزى جز احاديث صحيحه اهل بيت در آن نباشد . لذا در الكافى علاوه بر آثار صحيح از صادقين عليهم السلام ، آثار ديگرى نيز از غير معصومان ، به وفور آمده است . لذا اشكالى ندارد اگر روايات غير صحيح و صحيح ، هر دو در

1.تهذيب الأحكام ، ج ۹ ، ص ۴۰ ، ح ۱۷۰ .

2.الاستبصار ، ج ۲ ، ص ۷۶ ، ح ۱ و۲ .

3.همان ، ج ۳ ، ص ۲۶۰ و ۲۶۱ ، ح ۱۳ ، غ ۱۱ و ۱۲ .

صفحه از 344