جمله بوده اند . ۱
سه . عدّه اى از اصحاب : راويان كتابِ سهل بن زياد رازى
بر ابراهيم بن هاشم و احمد بن محمّد ، راوى / مؤلّف ديگرى را هم بايد افزود و او سهل بن زياد رازى است ۲ كه احمد بن محمّد بن عيسى ، او را به اتّهام «غلوّ و كذب» ، از قم به رى رانده بود . ۳ كلينى ، هشت روايت از روايات «مسائل» را به واسطه «عدّه»اى از مشايخش ۴ از او نقل مى كند . ۵ سهل از اين هشت روايت ، سه روايت را از ابو نصر بزنطى و عبدالرحمان بن ابى نجران ۶ و باقى را از حسن بن محبوب ، روايت كرده است.
3 . دو مؤلّف متقدّم: حمّاد بن عيسى و حسن بن محبوب
چنان كه از سلسله اسناد روايات «مسائل» در الكافى بر مى آيد ، دو راوى (مؤلّف) ديگر (پيش از على بن ابراهيم قمى و احمد بن محمّد بن عيسى اشعرى) را براى روايات «مسائل» مى توان در نظر گرفت :
يك . حمّاد بن عيسى ۷
كلينى از طريق على بن ابراهيم ، 27 روايتِ «مسائل» ، ۸ و از طريق محمّد بن يحيى ،
1.ر .ك : خاتمة مستدرك الوسائل ، ج ۳ ، ص ۵۰۹ .
2.درباره او ، ر .ك : فهرست أسماء مصنّفى الشيعة ، ص ۱۸۵ ؛ الفهرست ، ص ۱۴۲ .
3.فهرست أسماء مصنّفى الشيعه ، ص ۱۸۵ .
4.جز روايت ۲۷ كه كلينى ، آن را تنها از طريق على بن محمّد ، كه شيخِ كلينى در روايت «كتاب النوادر» سهل بوده (ر .ك : همان جا) ، روايت كرده است .
5.بدين ترتيب : ۱۷ ، ۲۷ ، ۴۷ ، ۵۲ ، ۵۳ ، ۸۰ ، ۸۲ و ۸۶ . روايات ۸۰ و ۸۶ را ابراهيم بن هاشم نيز از حسن بن محبوب روايت كرده است .
6.۲۷ (از بزنطى) ، ۸۲ (از عبد الرحمان) ، ۵۳ (از هر دو) .
7.درباره او ، ر .ك : فهرست أسماء مصنّفى الشيعة ، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۳ ؛ الفهرست ، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۶ .
8.بدين ترتيب : ۹ ، ۱۳ ، ۱۴ ، ۱۵ ، ۲۰ ، ۲۳ ، ۲۸ ، ۲۹ ، ۳۳ ، ۳۴ ، ۳۵ ، ۳۶ ، ۳۹ ، ۴۱ ، ۴۳ ، ۴۴ ، ۴۹ ، ۵۰ ، ۶۰ ، ۶۶ ، ۶۹ ، ۷۱ ، ۷۵ ، ۷۸ ، ۷۹ ، ۸۷ و ۹۳ .
