الاربعمئة مسألة فى ابواب الحلال والحرام] . ۱
در برابر نوشته نجاشى ، شيخ طوسى ـ كه معاصر با نجاشى بوده و به همان مكتب حديثى تعلّق داشته ـ ، در الفهرست از محمّد بن مسلم (در زمره مؤلّفان) نام نمى برد و هيچ كتابى به او نسبت نمى دهد . از سوى ديگر ، طوسى در تهذيب الأحكام ، رواياتى از «مسائل» محمّد بن مسلم را به سلسله سندهاى زير نقل مى كند :
محمّد بن احمد بن يحيى [اشعرى > ]سندى بن محمّد [بزّاز > ]علاء > محمّد بن مسلم . ۲
سعد بن عبداللّه [اشعرى > ]موسى بن حسين > سندى بن محمّد [بزّاز > ]علاء >محمّد بن مسلم . ۳
على بن حسن بن فضّال > علاء > محمّد بن مسلم . ۴
رواياتى كه بايد آنها را به ترتيب ، برگرفته از كتاب هاى محمّد بن احمد اشعرى ، سعد بن عبد اللّه اشعرى و على بن حسن بن فضّال ۵ دانست ، گرچه پايان سلسله سند (علاء > محمّد بن مسلم) همانند سلسله سندى است كه نجاشى براى كتاب «الأربعمئة مسألة» آورده است .
1.فهرست أسماء مصنّفى الشيعة ، ص ۳۲۴ .
2.تهذيب الأحكام ، ج ۱ ، ص ۲۵۰ .
3.همان ، ص ۳۱۸ ؛ الاستبصار ، ج ۱ ، ص ۴۰۳ .
4.تهذيب الأحكام ، ج ۹ ، ص ۳۲۲ .
5.ر .ك : «مشيخة تهذيب الأحكام» ، به ترتيب ، ص ۷۱ ـ ۷۲ ، ۷۳ و ۵۵ ـ ۵۶ .
درباره مصادر تهذيب الأحكام و شيوه نقل از آنها در تهذيب ، ر .ك : «مصادر الشيخ الطوسى فى كتابه تهذيب الأحكام» ، ص ۱۹۱ ـ ۲۲۳ .
طوسى رواياتى ديگر از «مسائل» محمّد بن مسلم را نيز از محمّد بن على بن محبوب [اشعرى] (و او نيز بدين سند : على بن سندى [قمى > ]حمّاد >حريز > محمّد بن مسلم) در تهذيب الأحكام (ر .ك : ج ۱ ، ص ۳۵۵ و ج ۲ ، ص ۲۸۸ و ج ۳ ، ص ۲۲۰ و ج ۵ ، ص ۴۷۵ و ۴۸۵ و ج ۸ ، ص ۲۴۶) نقل مى كند .
