حدس هايى زده اند. ^۱
همچنين اين كتاب، از سوى مؤلّف آن نيز، مسمّى به الكافى نبوده است. مهم ترين دليل اين مطلب، عدم اشاره كلينى به نام كتاب در خطبه آغازين اين اثر بزرگ است . هر چند كه در دوره هاى بعد، شيخ طوسى و نجاشى، از كتاب كلينى، به نام الكافى، ياد كرده اند، ^۲ امّا مى توان احتمال داد كه عنوان الكافى، از خطبه كتاب، گرفته شده است؛ آن جا كه مى نويسد: «وقلت إنّك تحبّ أن يكون عندك كتاب كاف يجمع فيه من جميع فنون علم الدّين ما يكتفى به المتعلّم ويرجع إليه المسترشد». ^۳

انگيزه تأليف «الكافى»

از مقدمه كتاب، روشن مى گردد كه كلينى، جامع خود را پس از نامه و تقاضاى يكى از دوستان و مريدان خود، نوشته است . دقيقا معلوم نيست كه اين شخص چه كسى است ؛ امّا احتمالاً وى محمّد بن احمد بن عبد اللّه بن قضاعه صفوانى يا محمّد بن ابراهيم نعمانى بوده است؛ چون معروف است كه كلينى، در تبويب كتاب، انشاى خطبه و عناوين اثر خود، از مساعدت شخص اخير، بهره مند بوده است. ^۴
همچنين مى توان گفت، يكى از انگيزه هاى كلينى در تأليف الكافى، كثرت روايات متعارض در آن دوره بوده است. كلينى، با نقل نامه دوست و مريد خود، به اين حقيقت اشاره دارد.

ويژگى هاى «الكافى»

كلينى، با جمع آورى روايات در هر باب، اثرى بديع و كم نظير، تقديم شيعيان ساخته