منجر شد كه گروهى از سپاهيان هم شركت داشتند و تعداد زيادى كشته شدند. ^۱
از نظر فقهى و اجتهاد، ابن حنبل، چندان توسط بزرگان معاصرش جدّى گرفته نشد و او را بيشتر از آن كه فقيه بدانند، يك محدّث مى شناختند كه سى هزار حديث را در مسند خود جمع آورى نمود. مورّخ بزرگ، طبرى، در كتابى كه اقوال فقها را در آن گرد آورده است، نامى از ابن حنبل نياورد و چون از علّت آن سؤال كردند، پاسخ داد كه ابن حنبل «فقيه نبود، محدّث بود» ^۲ و همين، يكى از دلايل دشمنى حنابله با طبرى شد. ابن نديم هم كه براى هريك از صاحبان مذاهب، فصل جداگانه اى ترتيب داده است، ابن حنبل را در شمار اصحاب حديث و به دنبال اخبار سفيان ثورى و پيروانش آورده است. ^۳
جالب اين است كه در ميان حنابله تا اوايل قرن ششم، فقيه مشهورى ظهور نكرد. اين امر، ناشى از آن است كه مذهب حنبلى، بر اخبار و حديث مبتنى است و علماى اين مذهب كه به محدّثان اخبارى شهرت دارند، بيشترين تلاش خود را در تدوين كتب حديث در قالب مسندها، و اخبار در كتب تاريخ، متمركز نموده اند. در همين دوره، ابواسحاق ابراهيم بن اسحاق (198 ـ 285ق) ، از محدّثان معروف، كتاب غريب الحديث را تدوين نمود كه شامل مسند صحابه مشهور بوده است. ^۴ همچنين ابوخيثمه احمد بن زهير (م 279ق) كه از شاگردان ابن حنبل بود، ^۵ كتاب التاريخ و اخبار الشعراء را نوشت و پسرش ابو عبد اللّه محمّد نيز كتابى در تاريخ دارد. ^۶