و ابوالحسين محمّد، به آل فرات، وابستگى داشتند. ابوحسين محمّد، داماد حامد بن عباس، وزير مشهور المقتدر بود. اين طايفه، از فرقه اماميّه طرفدارى مى كردند، ولى پس از قيام شلمغانى، پيرو عقيده او شدند و به همين جهت، القاهر در سال 321 ق، مأمورينى مخصوص گذاشت تا خانه هاى ابوالقاسم على و ابوالحسين محمّد را تحت نظر بگيرند. ۱ دو نفر ديگر، ابوجعفر بن بسطام و ابوعلى بن بسطام، از كتّاب و سرشناسان شيعيان بغداد نيز در دام شلمغانى افتادند. ۲ بدين گونه، آشوب و فتنه شلمغانى، خسارت هاى زيادى بر جامعه شيعيان وارد آورد، بويژه وارد حوزه سياست و دولت گرديد. امّا اقتدار ابن روح در بغداد و ظهور آل بويه، اوضاع را به نفع شيعيان در بغداد و ديگر مناطق رقم زد.
ج . تحوّلات سياسى رى
كلينى، يكى از مفاخر بزرگ علمى منطقه رى به شمار مى رود. مهم ترين ويژگى هاى رويدادهاى سياسى عصر اين دانشمند بزرگ در رى، ظهور و بروز دولت هاى منطقه اى و مستقل و خودمختار و تلاش آن ها در سلطه بر رى و قوّت يافتن مذهب شيعه در اين ديار است.
1. موقعيت اقليمى و تاريخى
رى، يكى از كهن ترين شهرهاى جهان و خاورميانه است كه از نظر قدمت، با نينوا و بابل، هم عهد بوده است و از نظر عظمت، در سده هاى نخستين اسلامى، از مهم ترين شهرها به شمار مى آمده است و جز بغداد و نيشابور، شهرى با آن قابل رقابت نبوده است. ۳ شكوه و اعتبار رى همچنان در حال تداوم است؛ چراكه تهران، در گذشته، با
1.. خاندان نوبختى، ص ۲۳۲.
2.. همان، ص ۲۲۴.
3.. شهرهاى ايران، ج ۲، ص ۱۱۸.
