سال 254 ق ، بنا به نوشته طبرى، مفلح و باجور ، در ماه ربيع الاوّل ، با مردم قم جنگيدند و مردم بسيارى را كشتند. ۱ ابن اثير نيز فقط از مفلح نام برده و به كشتار عظيم مردم اشاره كرده است. ۲ بلاذرى نوشته است :
موسى بن بغا ، عامل المعتز خليفه عباسى ، جمع زيادى از مردم قم را كشت و عده اى را تبعيد كرد. ۳
آيا روايت طبرى و ابن اثير و گزارش بلاذرى ، درباره يك حادثه بوده است يا هر كدام ، اتّفاق جداگانه بوده اند ، نيازمند تحقيق است.
در سال 261 ق ، نام قم ، در شمار شهرهايى ذكر شده است كه المعتمد ، برادرش الموفّق را والى آنجا كرده است. ۴
سال 268 ق ، جنگى ميان اذكوتكين بن اساتكين و احمد بن عبد العزيز بن ابى دلف ، از خاندان دلفيان ، درگرفت. اذكوتكين ، او را شكست داد و بر قم ، غلبه كرد. ۵
در سال 281 ق ، المعتضد ، فرزندش على المكتفى را والى رى، قزوين، ابهر، زنجان، همدان، دينور، و قم كرد. ۶
حسين بن حمدان ، از خاندان آل حمدان ، حاكمان شمال ميان رودان و شام ، كه در حادثه كودتاى ابن المعتز در سال 296 ق ، از هواداران كودتا بود ، به موصل رفت و در همين سال ، به بغداد بازگشت و مورد عفو واقع شد و خلعت يافت و به عنوان والى قم
1.. تاريخ الطبرى، ج ۹، ص ۳۸۱.
2.. الكامل فى التاريخ، ج ۷، ص ۱۸۹.
3.. فتوح البلدان، ص ۳۸۶.
4.. الكامل فى التاريخ، ج ۷، ص ۲۷۸.
5.. تاريخ الطبرى، ج ۹، ص ۶۱۱؛ الكامل فى التاريخ، ج ۷، ص ۳۷۱ (طبرى ، به جاى اذكوتكين، يدكوتكين نوشته است).
6.. تاريخ الطبرى، ج ۱۰، ص ۳۶؛ الكامل فى التاريخ، ج ۷، ص ۴۶۷.
