بهبود بخشد. ۱ وى، وزيرى كاردان و در امور مالى، بسيار ماهر بود. ۲ مهارت او به حدّى بود كه ابن خلكان نقل كرده است:
در دوره المعتضد و وزارت عبيد اللّه بن سليمان، وزير، به گروهى از ديوانيان يك ماه فرصت داد تا خراج قلمرو خلافت را محاسبه كنند، امّا ابوالعباس احمد و ابوالحسن على بن فرات، در زندان و در مدت دو روز، توانستند اين كار را انجام دهند. ۳
شيخ طوسى، از امّ كلثوم، دختر ابوجعفر محمّد بن عثمان عمرى اسدى، نايب دوم حضرت مهدى(عج) ، روايت كرده است كه از سوى وزرا و رؤساى شيعه، مثل آل فرات، اموالى به حسين بن روح، نايب سوم، مى رسيد. ۴ گفتنى است كه اين قدرت و نفوذ آل فرات، ثابت و پايدار نبود. آنان به تناوب، وزارت را در دست داشتند؛ زيرا در اين دوران، منصب هاى دولتى دائم در حال تغيير بود. ابن فرات، سه بار قدرت را در دست گرفته و يا از قدرت معزول گرديد. ۵
ابوالحسن على بن محمّد بن موسى بن حسن بن فرات، سرانجام در 312 ق، پس از سه بار وزارت، به همراه پسرش محسن، با تلاش رقيبان و دشمنانش به قتل رسيد. از مشاهير اين خاندان، ابوجعفر محمّد بن موسى، ابوالعباس احمد بن محمّد بن موسى، جعفر بن محمّد بن موسى، فضل بن جعفر، جعفر بن فضل و محسن پسر ابوالحسن را مى توان نام برد. برخى از افراد اين خاندان، از پذيرش مشاغل حكومتى سر باز زدند و بعضى ديگر پذيرفتند. حيات سياسى آل فرات، در سده چهارم هجرى، در شام و مصر، در دربار اخشيديان و فاطميان تداوم يافت. ۶ مسعودى، آخرين وزير
1.. مروج الذهب، ج ۴، ص ۳۰۵.
2.. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج ۴، ص ۳۸۲ ـ ۳۹۰.
3.. دانش نامه ايران، ج ۱، ص ۲۶۱.
4.. وفيات الأعيان، ج ۳، ص ۴۲۲.
5.. الغيبة، ص ۲۳۷.
6.. الكنى و الألقاب، ج ۱، ص ۳۶۴؛ دانش نامه ايران، ج ۱، ص ۲۶۱.
