درگذشت. وى دستور داد زندان هاى شكنجه را خراب و اراضى آن را به صاحبانش برگردانند و زندانيان را آزاد كنند. او اموالى بين مردم توزيع نمود كه قلوب مردم به وى گرايش پيدا كرد و دعاگوى او زياد شد. امّا وى در اين رفتار، ثابت قدم نماند و فرمان داد كاخى را در ناحيه شَماسيّه بغداد، در برابر قُطرَبُّل بنا كنند. به اين جهت، املاك زياد و مزارعى را غصب كرد. نفرين زيادى عليه او انجام گرفت و هنوز ساخت كاخ به پايان نرسيده كه المكتفى درگذشت. ^۱ ايّام خلافت اين خليفه نيز از دوران سكون سياسى بغداد به شمار مى رود.

6. دوران بى ثباتى سياسى

در سال 295 ق، پس از درگذشت المكتفى، برادر خردسالش المقتدر، بر كرسى خلافت تكيه نمود ^۲ و با خلافت وى، آرامش شانزده ساله خلافت پدر و برادر بزرگ ترش سپرى شد و يكى از دوران پر التهاب سياسى در عصر عباسيان آغاز گرديد.
المقتدر، در سال 295 ق، در سيزده سالگى به خلافت رسيد و پس از 25 سال خلافت، در 320 ق كشته شد. ^۳ در اين نوشتار، به كلّيات ايّام وى اشاره و برخى از حوادث مهمّ، به اجمال بيان شده است. به قدرت رسيدن اين خليفه، شگفت آور است. برنامه هاى جدّى زيادى براى جلوگيرى از به قدرت رسيدن وى طراحى و اعمال گرديد ولى هيچ كدام به ثمر نرسيد. ^۴
مورّخان، عصر المقتدر را به جز در مواردى، از بدترين فرازهاى تاريخ بغداد ذكر كرده اند. ناامنى، آشوب، گرانى و آتش سوزى هاى برخى از محلّات بغداد و از همه مهم تر، بى ثباتى سياسى و تغيير وزرا و كارگزاران