تحوّلات قم در عصر شيخ كلينى قدس سره

غلامعلى عبّاسى

چكيده

در اين نوشتار ، ضمن ارائه تاريخچه اى اجمالى از وضعيت علم حديث در قم و مكتب حديثى آن ، به ارتباط شيخ كلينى رحمه الله با قم پرداخته شده و تحوّلات حديثى قم در زمان حيات كلينى ، مورد بررسى قرار گرفته است . در همين راستا نويسنده ، نخست شاگردان و وكلاى قمى امام حسن عسكرى عليه السلام را معرفى كرده و جايگاه حديثى آنان را بررسى نموده است . آن گاه اوضاع علمى شهر قم در عصر غيبت صغرا بويژه موضوع سفارت و وكالت امام زمان عليه السلام را مورد مطالعه قرار داده و ارتباط قمى ها با مقام نيابت امام عصر عليه السلام را شرح نموده و به اين نتيجه رسيده كه غيبت صغراى امام عصر(عج) ، عرصه افتخار و شرف براى اهل قم بوده ، به طورى كه اين شهر از لحاظ فرهنگى ، اقتصادى و سياسى ، داراى اهميت خاصى بوده و بويژه در حوزه حديثى ، در اوج عظمت و رفعت قرار داشته و شخصى مانند كلينى ، تأثير فراوانى در نشاط علمى و حديثى قم داشته است .
كليدواژه ها : قم ، غيبت صغرا ، نيابت ، سفارت ، وكالت ، كلينى ، مكتب حديثى ، امام حسن عسكرى عليه السلام .