اوضاع و احوال سياسي،اجتماعي و فرهنگي دوران حيات كليني - صفحه 16

زلزله هاى سال هاى 236، ۱ 241 ۲ و 249 ق ۳ و وبايى كه در سال 344 ق، ۴ رخ داد، باعث مرگ افراد بسيارى شد . همچنين در حدّ فاصل سال هاى 260 تا 239 ق نيز دو واقعه مهم رخ داد :
1 . در سال 280 ق ، در رى و طبرستان ، خشك سالى شد ، چندان كه سه رطل آب ، به يك درهم داد و ستد مى شد و خواربار، گران شد . ۵
2 . در سال 281 ق نيز ، مانند سال قبل از آن ، در رى و طبرستان ، خشك سالى و بى آبى، بيداد كرده بود ؛ چنان گفته اند كه در اين سال نيز آب، در رى و طبرستان فرو نشست . ۶

و . جنگ هاى داخلى

با وجود اين كه رى، سرزمينى حاصل خيز ، داراى وسعت زياد ، جمعيّت فراوان و همچنين، در مسير راه كاروان هايى بود كه از شهرهاى شمالى و شرقى ايران مى گذشتند و تجارت هم در آن رونق داشت ، بعد از اسلام، جنگ هاى پى در پى مذهبى ، نفاق ها و پراكندگى هاى داخلى، فرقه هاى متعدّد مذهبى، چنان زياد بود كه نظير آنها را تاريخ بدين شدّت ، در هيچ يك از شهرهاى ايران، نشان نداده است . طى اين نزاع ها ، خواص، به وسيله زبان، به طرف مقابل حمله مى كردند و به سركوب او مى پرداختند، و عوام، دست به شمشير مى بردند و به جنگ مى پرداختند، كه در طى

1.تبصرة العوام فى معرفة مقالات الأنام، ص ۱۹۶ .

2.الكامل فى التاريخ، ج ۹ ، ص ۴۱۴۱؛ تاريخ پيامبران و پادشاهان (تاريخ سنى ملوك الأرض والأنبياء) ، ص ۱۷۶ .

3.الكامل فى التاريخ، ج ۹، ص ۴۱۸۶ .

4.همان ، ج ۵ ، ص ۳۰۹ .

5.همان ، ج ۱۰ ، ص ۴۵۰۶ .

6.تاريخ طبرى، ج ۱۵، ص ۶۶۵۶ ؛ الكامل فى التاريخ، ج ۱۰، ص ۴۵۱۰ ؛ تاريخ الخلفاء ، ص ۳۷۰؛ رى باستان، ج ۲ ، ص ۲۴۶ ـ ۲۴۳ .

صفحه از 33