اوضاع و احوال سياسي،اجتماعي و فرهنگي دوران حيات كليني - صفحه 9

اين سرزمين ، تاكنون دستخوش تغييرات بسيارى شده و زنده ماندن نام و آوازه آن، نشانه اهميّت آن در طول تاريخ بوده است ؛ تا اين كه در زمان عمر و با دستور وى به دست عمار بن ياسر ـ حاكم آن در كوفه ـ به تصرّف مسلمانان درآمد و فصل جديدى در تاريخ آن گشوده شد . ۱
جنگ هاى بسيارى براى فتح رى و به دست آوردن حكومت آن، به وقوع پيوسته است ؛ چنان كه مشهور و معروف است كه عبيد اللّه بن زياد ، عمر بن سعد و شمر را به طمع حكومت رى فريب داد و آن دو را براى جنگ با امام حسين عليه السلام ، تشويق نمود و آنها، آن جنايت هولناك را براى رسيدن به حكومت رى مرتكب شدند . ۲

الف . حكّام

با مراجعه به كتب تاريخى، ملاحظه مى شود كه در طول حيات كلينى ، شهر رى، به خاطر اهمّيتش، حاكمان بسيارى را به چشمان خود ديده است كه آنان ره آوردى جز جنگ و خونريزى براى اين شهر نداشته اند . مطالب زير بيانگر اين مسئله است :
ـ در سال 256 هجرى، اساتكين (شاهى از تركان) ، بر رى غلبه يافت . ۳
ـ محمّد بن زيد علوى ، معروف به داعى مطلق، در سال 272 ق، به فكر تسخير رى افتاد و در منطقه خوار رى ، با حاكم آن جا اساتكين ترك ، درگير شد ؛ امّا شكست خورد . ۴
ـ در سال 275 ق نيز، احمد بن حسين ماردانى، بر رى غلبه يافت . ۵

1.فتوح البلدان ، ص۷۶ .

2.أحسن التقاسيم فى معرفة الأقاليم ، ج ۲ ، ص ۵۷۴ ؛ نزهة القلوب ، ص ۵۲؛ الأخبار الطوال ، ص ۲۷۶ .

3.تاريخ طبرى (تاريخ الملوك) ، ج ۱۵ ، ص ۶۴۸۵ .

4.الكامل فى التاريخ ، ج ۱۰ ، ص ۴۴۶۵ ؛ تاريخ طبرستان ، ج ۱ ، ص ۲۵۲؛ طبرسى و مجمع البيان ، ج ۱ ، ص ۹۵ .

5.معجم البلدان ، ج ۳ ، ص ۱۳۷ .

صفحه از 33