به 264 مورد مي‌رسد. ۱
آية الله رضا استادي در مقاله «عدم تحريف قرآن»، تعداد روايات اختلاف قرائت را در مجمع البيان، 115 مورد مي‌شمارد و موارد ديگري را نيز از ساير کتب روايي، نشاني مي‌دهد. ۲
9. پاسخگويي با قرآن
گاه در لا به لاي روايات تفسيري، به مواردي بر مي‌خوريم که پيامبر يا امام، در پاسخ يک پرسش، تنها به قرائت آيه‌اي از قرآن، اکتفا کرده است، بدون آن که به شرح و تفسير آن يا توضيح و انطباقش بر مورد، بپردازد؛ از قبيل:
عن أبي الجارود، عن أبي جعفر(، قال: «قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم: يبعث أناس من قبورهم يوم القيامة تؤجج أفواههم ناراً»، فقيل له: يا رسول الله! من هؤلاء؟ قال: «الذين يأکلون أموال اليتامي ظلماً إنما يأکلون في بطونهم ناراً وسيصلون سعيراً»؛۳
از امام باقر عليه السلام روايت است که رسول خدا( فرمود: روز قيامت مردمي از گورهايشان به در آيند که از دهانشان آتش زبانه کشد. گفته شد: اي رسول خدا، اينها چه کساني‌اند؟ فرمود: «کساني که اموال يتيمان را به ستم مي‌خورند، جز اين نيست که آتشي در شکم خود فرو مي‌برند و به زودي در آتشي فروزان درآيند».
10. تعليم تفسير
در روايات تفسيري، بسا اوقات، به نمونه‌هايي برمي‌خوريم که چگونگي تفسير يا استفاده از آيات را تعليم مي‌دهند؛ از قبيل:
عَنْ زُرَارَةَ، قَالَ: قُلْتُ لابِي جَعْفَرٍ عليه السلام أَلا تُخْبِرُنِي مِنْ أَينَ عَلِمْتَ وَ قُلْتَ: «إِنَّ الْمَسْحَ بِبَعْضِ الرَّأْسِ وَ بَعْضِ الرِّجْلَينِ؟»، فَضَحِكَ، ثُمَّ قَالَ: «يا زُرَارَةُ! قَالَ رَسُولُ الله صلي الله عليه و آله و سلم وَ نَزَلَ بِهِ الْكِتَابُ مِنَ الله؛ لانَّ الله عَزَّ وَ جَلَّ يقُولُ: فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ فَعَرَفْنَا أَنَّ الْوَجْهَ كُلَّهُ ينْبَغِي أَنْ يغْسَلَ، ثُمَّ قَالَ: وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ ثُمَّ فَصَّلَ بَينَ الْكَلَامِ فَقَالَ: (وَامْسَحُوا بِرُؤُوسِكُمْ فَعَرَفْنَا حِينَ قَالَ: بِرُؤُوسِكُمْ أَنَّ الْمَسْحَ بِبَعْضِ الرَّأْسِ، لِمَكَانِ الْبَاءِ، ثُمَّ وَصَلَ الرِّجْلَينِ بِالرَّأْسِ، كَمَا وَصَلَ الْيدَينِ بِالْوَجْهِ، فَقَالَ: وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ فَعَرَفْنَا حِينَ وَصَلَهَا بِالرَّأْسِ، أَنَّ المسْحَ عَلَي بَعْضِهَا، ثُمَّ فَسَّرَ ذَلِكَ رَسُولُ الله صلي الله عليه و آله و سلم لِلنَّاسِ فَضَيعُوهُ، ثُمَّ قَالَ: فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُم مِنْهُ فَلَمَّا وَضَعَ الْوُضُوءَ إِنْ لَمْ تَجِدُوا الْمَاءَ أَثْبَتَ بَعْضَ الْغَسْلِ مَسْحاً؛ لِأَنَّهُ قَالَ: بِوُجُوهِكُمْ ثُمَّ وَصَلَ بِهَا: وَأَيْدِيكُم ثُمَّ قَالَ: مِنْهُ، أَي مِنْ ذَلِكَ التَّيمُّمِ؛ لِأَنَّهُ عَلِمَ أَنَّ ذَلِكَ أَجْمَعَ لَمْ يجْرِ عَلَي الْوَجْهِ؛ لِأَنَّهُ
1.قراءات أهل البيت القرانية، مجيب الرفيعي، دار الغدير، قم، ۱۴۲۴ق / ۲۰۰۲م.
2.۱ . روش تحقيق، ص ۱۴۶ ـ ۱۴۷؛ نيز ر.ک : ص ۱۳۶ ـ ۱۵۲.
3.۱ . البرهان في تفسير القرآن، ج ۲، ص ۳۲، ح ۲۱۶۵.
