از نظر سيد رضي رحمه الله مراد از عبارت «لا يجاوز حَناجِرهم» در اين روايت، آن است که خوارج به احکام و اوامر قرآن پاي‌بند نيستند و از محرمات آن دوري نمي‌کنند و از اين رو، بهره آنان از قرآن تنها به قدر صوتي است که از گلويشان خارج مي‌شود؛ يعني، شناخت آنان از قرآن، به قدر همين تلاوت ظاهري آيات، بدون عمل به احکام و واجبات آنها است ۱
نمونه سوم:
روايت شماره 293: «المؤمن يأکل في مِعاء واحد، و الکافر يأکل في سبعة أمعاء»۲؛ مؤمن بر يک معده و کافر بر هفت معده غذا مي‌خورد!
از نظر سيد رضي رحمه الله مقصود روايت، اين است که مؤمن به سبب اکتفا به حداقل نيازها و پرهيز از تنوع خوراکي‌ها و خوردن به قصد لذت، تنها بر يک معده غذا مي‌خورد؛ اما کافر به خاطر خوردن طعام‌هاي گوناگون از سر لذت‌جويي و تبعيت از هواي نفس، گويي چندين معده دارد؛ زيرا قصد او از خوردن لذت و خواهش نفس است نه اکتفا و بسندگي ۳
نمونه چهارم:
روايت شماره 303: «سيأتي علي الناس زمان يثَقِّفون القرآن کما يثَقَّفُ القِدح»۴؛ زود است روزگاري فرا رسد که مردم قرآن را همانند چوبه تير اصلاح کنند.
از نظر سيد رضي رحمه الله مقصود روايت آن است که در آينده‌اي نزديک مردم به صرف اصلاح الفاظ قرآن توجه نشان خواهند داد تا آنها را به شيوه‌اي درست تلفظ کنند؛ بدون آن که در آن بينديشند و در احکام و حقوق آن تدبّر کنند ۵۶
نتيجه
سيد رضي رحمه الله، در المجازات النبوية، نخستين افق‌ها را در تبيين معاني مجاز در روايات گشوده است. اين اثر، هر چند در فرصتي کوتاه و بدون باب‌بندي موضوعي تدوين‌شده، به خوبي قدرت علمي و ادبي مؤلّف آن را نشان مي‌دهد؛ چنان‌که نثر روان و ايجاز در شرح و توضيح روايات، خواننده را در کوتاه زماني، به مقصود نايل مي‌کند.
سيد رضي رحمه الله در اين اثر، با تکيه بر کاربردهاي لغوي ـ ادبي و عرفي کلام عرب، شواهد قرآني، روايي،
1.ر.ک : همان، ص۳۲۴.
2.همان، ص۳۴۱.
3.ر.ک : همان‌جا.
4.همان، ص ۳۴۸ ـ ۳۴۹.
5.ر.ک : همان، ص۳۴۹.
6.براي ساير نمونه‌ها ر.ک : روايات شماره ۱۳، ۱۵، ۴۷، ۹۹، ۱۰۱، ۱۱۵، ۱۱۸، ۱۵۰، ۱۵۹، ۱۶۴، ۱۶۹، ۱۷۰، ۱۷۲، ۱۷۳، ۱۸۱، ۱۹۰، ۲۰۴، ۲۲۴، ۲۶۴، ۲۸۳، ۲۸۹، ۲۹۸، ۲۹۹، ۳۰۵، ۳۱۹، ۳۲۲، ۳۳۰ و ۳۴۰.
