را انداخته‌اند. به درستي كه رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم به دو مرد گذشت كه يكديگر را دشنام مي‌دادند و از يكي از ايشان شنيد كه به رفيقش مي‌گفت: خدا زشت كند روي تو و روي كسي را كه به تو شباهت دارد. حضرت صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: اي بنده خدا، اين گونه به برادرت مگو؛ زيرا كه خداي ـ عز و جل ـ آدم را بر صورت او آفريده است.
برخي از اصحاب امام صادق عليه السلام به استناد روايت نبوي «أَنْتَ وَ مَالُکَ لِأَبِيک» 1بر اين باور بودند که پدر بر مال فرزند ولايت دارد. وقتي اين حديث را به امام صادق عليه السلام عرضه مي‌کنند، ايشان با تبيين قراين همراه با حديث مي‌‌فهماند که مطلب چيز ديگري است.
حسين بن ابي علا گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: چه اندازه از ثروت فرزند براي شخص حلال است؟ فرمود: خوراكش، بدون زياده‌روي؛ آن هم وقتي ناگزير از آن باشد. راوي گويد: عرض كردم: پس فرمايش رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم به مردي كه همراه با پدر خويش به خدمتش رسيده و ايشان فرموده بودند: تو و هر چه داري از آن پدرت است، معنايش چه مي‌شود؟
فَقَالَ إِنَّمَا جَاءَ بِأَبِيهِ إِلَي النَّبِي صلي الله عليه و آله و سلم وَ قَالَ لَهُ: يَا رَسُولَ الله! هَذَا أَبِي وَ قَدْ ظَلَمَنِي مِيرَاثِي مِنْ أُمِّي، فَأَخْبَرَهُ الْأَبُ أَنَّهُ قَدْ أَنْفَقَهُ عَلَيْهِ وَ عَلَي نَفْسِهِ، فَقَالَ: أَنْتَ وَ مَالُکَ لِأَبِيکَ وَ لَمْ يَكُنْ عِنْدَ الرَّجُلِ شَيْ ءٌ أَ وَ كَانَ رَسُولُ الله صلي الله عليه و آله و سلم يَحْبِسُ أَباً لِابْن ؛ 2 حضرت عليه السلام فرمود: موضوع اين بود كه فرزندي پدرش را به شكايت خدمت آن حضرت آورده بود، و گفت: اي پيامبر خدا، اين مرد پدر من است و به من ستم نموده و مالي را كه ارثيه مادرم بود، از بين برده و به من نداده است. پدر نيز گفت: هر چه كه بوده، هزينه زندگي خودم و فرزندم كرده ام. در اين هنگام پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: تو و ثروتت مال پدرت هستيد و اين در حالي بود که از آن مال چيزي نزد پدر نمانده بود، آيا پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم پدر را به سبب [شكايت] پسرش زنداني کند؟ 3
و نيز علامه مجلسي رحمه الله در شرح حديثي گويد: اين حديث از غوامض و مشكلات احاديث است و سپس هفت وجه مفصل از قول علما در شرح آن بيان كرده است. 4 در پي اين سخن، يکي از مترجمان اصول الکافي آورده است:
پيداست كه مشكل بودن اين حديث از نظر مستصعب بودن و يا متشابه بودن آن
1.۱ . سنن ابن ماجة، ج۲، ص۷۶۹؛ مسند احمد، ج۲، ص۲۰۴.
2.۱ . معاني الأخبار، ص۱۵۵، باب معني قول النبي صلي الله عليه و آله و سلم للرجل الذي قال له: أنت و مالک لأبي؛ من لا يحضره الفقيه، ج ۳، ص۱۷۷، ح۳۶۶۹؛ الكافي، ج۵، ص۱۳۶، باب الرجل يأخذ من مال ولده و الولد؛ تهذيب الأحكام، ج۶، ص۳۴۴، ب۹۳؛ الاستبصار، ج۳، ص۴۹، ب۲۶؛ وسائل الشيعة (آل البيت)، ج۱۷، ص۲۶۵، ب۷۸.
3.۱ . الكافي، ج ۵، ص ۱۳۶، باب الرجل يأخذ من مال ولده و الولد؛ تهذيب الأحكام، ج ۶، ص ۳۴۴، ب ۹۳؛ الاستبصار، ج ۳، ص ۴۹، ب ۲۶؛ وسائل الشيعة (آل البيت)، ج۱۷، ص۲۶۵، ب۷۸. معاني الاخبار، ص۱۵۵؛ من لا يحضره الفقيه، ج ۳، ص۱۷۷.
4.۱ . بحار الأنوار، ج ۳، ص۲۳۰ و ۲۴۰؛ الكافي، ج ۱، ص۸۱ .
