ذلك ظنّ الذين كفروا ، فويل للذين كفروا من النار. فانشأ الشيخ يقول :
شعر :

أنت الإمام الذي نرجو بطاعتهيوم النجاة من الرحمان غفرانا
أوضحت من أمرنا ما كان ملتبساجَزاك ربّك بالإحسان إحسانا^۱
ياقوت : بدان كه قائلان به «أمر بين أمرين» در نفى جبر و تفويض مستند شده اند به اين حديث ، با اينكه اين حديث شريف چنانكه بر نفى جبر و تفويض دلالت دارد ، بر نفى اضطرار نيز دلالت دارد ، كما لا يخفى.
و «أمر بين أمرين» ايشان جبر در اختيار است كه عين اضطرار است و اقرار ايشان به اين معنى در كلام بسيار است. پس ايشان نيز به اقرار خود جبرى باشند ، گو جبر ايشان مانند جبر صوفيّه غير جبر اشاعره بود و از همه گذشته «لا جبر» در حديث جبر ، ايشان را نيز نافى است ، بلكه در نفى هر گونه جبرى كافى است و مخصّص منتفى است و «أمر بين أمرين» مخصّص نيست ، چنانكه بيايد.

فصل ششم

محقّقان علماى شيعه و جمهور حكماء متشرّعه قائلند به «أمر بين أمرين» موافق آنچه در احاديث اهل بيت عليهم السلام وارد شده است كه : لا جبرَ ولا تفويض ، بل أمر بين أمرين ^۲ لكن اين حديث در احاديث به يكى از دو معنى است كه بيايد و هر دو از محلّ نزاع بيرون است و مع هذا اين بزرگواران در محلّ نزاع ، مستند به اين حديث شده اند و هر كسى در تحقيق معنى آن سخنى گفته ؛ بعضى موافق حديث و خارج از محلّ نزاع و بعضى بر عكس و مجموع سخنان ـ على ما يَحضرني الآن ـ چهارده سخن است :
سخن اوّل :
بعضى گفته اند كه : در همه افعال جبر نيست و در همه تفويض نه ، بلكه آدمى در