بازخوانی زمان و علت بیعت امام علی علیه السلام با ابوبکر

نشریه : تاریخ اسلام در آینه پژوهش

نویسنده : پديدآورنده : محمد جواد یاوری سرتختی

چکیده :

سابقه «بيعت» به عنوان پيماني طرفيني در ميان مردم عرب به پيش از اسلام بازمي‏ گردد. در اسلام نيز اين رسم اجتماعي پذيرفته شد و پيامبر از آن بهره برد. در تاريخ اسلام، همواره حاكمان، بيعت و ميثاق وفاداري مردم را موجب استحكام و اقتدار حكومت خويش دانسته و هرگز خود را از بيعت و اعتماد مردم بي ‏نياز نمي‏ دانستند. در اسلام ركن اصلي بيعت، اختياري‏ بودن آن است وگرنه مشروعيت ندارد. پس از وفات پيامبر صلي ‏الله ‏عليه‏ و‏ آله در روز سقيفه گروهي با برنامه ‏اي از پيش تعيين شده ابوبكر را به خلافت رساندند. آن‏ها براي استحكام قدرت او از هر تلاشي فرو گذار نكردند، حتي به زور براي او بيعت گرفتند. در رأس مخالفان خلافت ابوبكر، علي عليه‏ السلام و عده ‏اي از بني‏ هاشم قرار داشتند. اين نوشتار تلاش دارد تا بيان كند كه بيعت گرفتن از علي عليه ‏السلام بعد از وفات پيامبر صلي ‏الله‏ عليه‏ و‏ آله به زور و با هجوم به خانه فاطمه«عليهاالسلام» صورت گرفت. البته پذيرش بيعت از سوي آن حضرت بعد از شهادت حضرت زهرا«عليهاالسلام» و بر اساس مصلحت‏ انديشي و حفظ وحدت اسلامي بود؛ يعني در زماني كه ابوبكر تمام تلاش خود را براي مقابله با مرتدان به كار بسته بود، آن حضرت ناچار بيعت با او را پذيرفت.