چهاردهى (د 1334 ق) فرزند ملا محمّد لاهيجى است.
مدرس چهاردهى از شاگردان شيخ انصارى، سيد حسين كوهكمرى، ميرزا حبيب اللّه رشتى و شيخ جواد رشتى و... است كه سال هاى طولانى كرسى درس او در نجف اشرف ميعاد جويندگان فضل و ادب و اخلاق بوده است. بيشتر طلاب اين دوره در نجف اشرف از او استفاده كرده اند. از او آثار زيادى در لغت، فقه، اصول، رياضى، تاريخ، رجال، حديث و دعا باقى مانده است. ۱
چندين تن از فرزندان و نوادگان او اهل فضل بوده اند كه ميرزا محمّد آية اللّه زاده مدرسى (د 1345 ق) و شيخ مرتضى مدرسى از جمله آنان هستند.
رساله حاضر
لاهيجى در اين شرح كه به خواهش برخى از مؤمنين نگارش كرده، با روشى فلسفى و عرفانى و با اشاره به اشعار فارسىِ زياد به بسط و توضيح پرداخته است.
او مى گويد اين رساله را در زمانى مى نويسيم كه چيزى از كتب لغت، تفسير، رجال و حتى كافى نزد من نيست.
در پايان رساله چند كلمه به خط مغاير از متن رساله وجود دارد كه ظاهرا از مؤلف باشد. او نوشته است:
قد اتفق الشروع فى هذه الترجمه و ختمها في بلدة رشت الجيلان فى المدرسة المخروبة المدعوة بمدرسة آقا ابو الفتوح... هناك فى زمان منه عفى عنه.
تنها نسخه شناسايى شده از اين رساله، در كتابخانه مدرسه فيضيه قم موجود است. ۲
1.ن.ك: نقباء البشر، ج ۴، ص ۱۵۴۸ ـ ۱۵۴۹.
2.فهرست نسخه هاى خطى كتابخانه مدرسه فيضّيه قم، ج ۲، ص ۸۶ ، ش ۱۹۷۶.
