3 ـ 3. بلا و محنت
امامان شيعه، اين دوره را دوره محنت و آزمون سخت پيروان خويش خوانده و بدينسان آنان را براى تحمّل زبانه هاى سهمگين بلا آماده کرده اند. بلايى که همچون غربال راستگويان پايدار را از مدعيان دروغگو جدا مى کند و همان خلوصى را به استوارگامان بر باور هدايت و غيبت مى بخشد که آتش به طلاى ناب مى دهد تا از ناخالصى هاى خود جدا شود.
امام حسين عليه السلام که خود اسوه تحمل و شکيبايى است چندين گونه از سختى هاى دوران غيبت امام عصر عليه السلام را بدينسان برشمرده است:
له غيبة يرتدّ فيها اقوام و يثبت فيها على الدين آخرون، فيؤذون و يقال لهم: «متى هذا الوعد ان کنتم صادقون؛ او غيبتى دارد که گروه هايى در آن مرتد مى شوند و برخى بر دينشان استوار مى مانند، اينان اذيت مى شوند و به آنان زخم زبان مى زنند و مى گويند: اگر راست مى گوييد اين وعده [ظهور] کى واقع مى شود (عيون اخبار الرضا: ج1 ص68 ح36).
امام حسين عليه السلام در ادامه سخن، پيروان خود را به صبر و بردبارى در برابر اين سخنان نيش دار و زهرآلود دعوت کرده و با فراز آوردن پاداش هاى کلان خداوند بر اين شکيب خردمندانه، به گونه اى لطيف تذکر مى دهد که مقاومت در برابر هجوم تبليغاتى دشمن کمتر از پايدارى در برابر سلاح نظامى او نيست.
امام در دنباله مى فرمايد:
اما إنّ الصابر في غيبته على الاذى و التکذيب بمنزلة المجاهد بالسيف بين يدى رسول الله صلي الله عليه و آله؛ به هوش باشيد که در روزگار غيبتش، شکيبايى بر آزار و تکذيب و انکار، مانند جهاد با شمشير در پيش روى پيامبر خدا صلي الله عليه و آله است.
اين تشبيه زيبا در سخنان امام سجّاد عليه السلام نيز ديده مى شود و اين امام همام افزون بر اين، شيعيان باورمند امام عصر عليه السلام و منتظران ظهور را مخلصان حقيقى و شيعيان راستين و دعوتگران به دين خدا در پيدا و نهان خوانده است ( کمال الدين: ص319 ح2).
امام صادق عليه السلام نيز آزارهاى زبانى در روزگار غيبت را بدين گونه تذکر داده است:
اما والله ليغيبنّ عنکم مهديکم حتّى يقول الجاهل منکم: ما لله في آل محمّد حاجة، ثمّ يقبل کالشهاب الثاقب؛ هان، به خدا سوگند، مهدى شما غايب مى ماند تا آنجا که نادان هاى شما بگويند: خدا را با خاندان محمّد، کارى نيست، در آن هنگام است که مانند شهاب فروزان پيش مى آيد (همان: ص341 ح22).