يادآوري اسلوبي در تفضيل
علي اکبر فراتي
چکيده
يکي از پرکاربردترين اسلوبهاي بياني هر زبان، اسلوب تفضيل و بيان برتري ميان اشياء است. از اين روي، برآنيم تا يکي از گونههاي اين اسلوب در زبان عربي را مطرح کرده، پيرامون چگونگي ترجمه آن در فارسي و عربي بطور تطبيقي و با توجه به نهج البلاغه، بليغترين متن عربي کهن و انساني سخن برانيم. اسلوب مورد نظر، مفاضله دو صفت براي يک چيز يا يک شخص است که در تعاريف نحوي تفضيل و کتب فن ترجمه، به آن کمتر پرداخته شده، يا از بن به آن اشارت نرفته است.
کليد واژهها: اسم تفضيل، اسلوبهاي تفضيل، فن ترجمه.
مقدمه
يکي از آشناترين و پرکاربردترين اسلوبهاي زباني، شيوه بيان برتري و مقارنه تفضيلي ميان افراد در وجود صفات است. چنانچه خواهد آمد تقريباً همه کتابهاي نحوي قديم و جديد که به اين بحث پرداختهاند، تنها گونه يا گونههايي خاص از اين اسلوب را بيان و تعريف کردهاند به گونهاي که چندان دقتي در زبان آموزان نسبت به اهميت و زيبايي اين اسلوب باقي نگذارده است؛ چه، بيشترين کساني که خود را در معرض اين اسلوب در کنار ديگر اساليب زبان عربي ميبينند، آن را پيش آموخته خود فرض کرده، به سراغ ديگر اساليب ميروند. البته، آنچه در کتب مربوط به فن و آيين ترجمه آمده است، چيزي فراتر از پيادهسازي مطالب کتابهاي نحو ـ البته پالوده از دعواها و اختلافات ـ و بيان فارسي دادن به آن نيست. از آغاز گنجانده شدن درس عربي در دورههاي تحصيلي، جويندگان دانش، اين اسلوب را براحتي و نيز با تساهل در تمرينات و نوشتهها و سخنان خود پياده ميکنند؛ اما آيا اسلوب تفضيل نميتواند جدا از دعواهاي علماي نحو، کاربردي جذابتر