نظريه انسان كامل در عرفان اسلامى

نشریه : ماهنامه معرفت

نویسنده : پديدآورنده : محمد فنائى اشكورى

چکیده :

عرفان اسلامى در بعد معرفتى، نوعى هستى شناسى شهودى است كه از راه سلوك عرفانى حاصل مى شود. در اين ديدگاه، هستى حقيقى همان وجود مطلق يا خداى متعال است كه واحد، نامتناهى و كامل مطلق است. در ميان موجودات عالم، انسان از جايگاه ويژه اى برخوردار است. او از جسم طبيعى و روح الهى تركيب يافته است. آنچه در عالم هست، در انسان يافت مى شود؛ از اين جهت انسان را عالم صغير و كون جامع مى دانند. همه عالم براى اوست و او غايت خلقت است. انسان برخوردار از عقل و اختيار و تمايلات و شهوات حيوانى است. انسان با تبعيت از عقل و بندگى خدا مى تواند عالى ترين مدارج كمال را طى كند؛ چنان كه با پيروى از تمايلات حيوانى مى تواند به نازل ترين مراتب سقوط كند. انسان كامل مظهر اتم همه اسماء و صفات حق تعالى است. ولايت گاه با نبوت همراه است و گاه با وصايت و امامت. قرب به خدا و طى طريق كمال، در گرو شناخت ولى و پيروى از نور هدايت اوست.