تحليل مفهوم دموكراسى غربى و مردم ‏سالارى دينى

نشریه : ماهنامه معرفت

نویسنده : پديدآورنده : مهدی قربانی

چکیده :

مردم‏سالارى يكى از مهم‏ترين بحث‏هاى فلسفه سياسى بوده و برداشت‏ هاى متعددى از آن صورت گرفته است. بر اساس تحليل فهم تاريخى از واژه دموكراسى و تبيين عناصر اصلى آن، مى ‏توان چنين تعريفى از آن ارائه داد: حكومتى است كه در آن مشاركت مردم در مسائل سياسى، و آزادى و تساوى همه در برابر قانون و رضايت مردم نسبت به نظام سياسى حاكم به رسميت شناخته شده است. با بررسى آموزه ‏هاى اسلامى، به اين نتيجه مى ‏رسيم كه تحقق عناصر موجود در مفهوم مردم‏سالارى مورد اهتمام اسلام نيز بوده است. همين نكته، زمينه مناسبى را براى ارائه الگويى جديد از مردم‏سالارى، پيش روى ما قرار مى ‏دهد؛ زيرا در طول تاريخ دموكراسى ناب و خالص وجود نداشته است، بلكه تمام دموكراسى‏ ها در چارچوب باورهاى مختلفى محدوديت ‏هايى را پذيرفته ‏اند. بر اين اساس، راه‏كارها و سازوكارهاى تحقق آن تعريف شده است.
بنابراين، مى ‏توان دموكراسى ناب را بر اساس آموزه‏ هاى اسلامى، كه مورد اعتقاد و باور مسلمانان است، تحديد كرده و سازوكارهاى تحقق آن را مشخص نمود. به اين ترتيب، الگوى جديدى از مردم‏سالارى را تحت عنوان مردم‏سالارى دينى ارائه داد. اين مقاله با رويكرد نظرى به اين موضوع مى ‏پردازد.
روش اين تحقيق توصيفى ـ تحليلى مى ‏باشد.