روایات زنان در کتب شیعه

شناسایی 124 زن که راوی 375 حدیثند در منابع شیعی با نقل متن حدیث آنها.

يكى از مهم ترين مسئله هايى كه مى تواند نقش زنان را در خدمت به حديث و نشر آن روشن سازد، ميزان حضور آنان در سلسله اسناد و نقل احاديث است. براى اين منظور، بررسى دقيق كتب روايى، تاريخى و تفسيرى ضرورى است ؛ چنان كه بايد اين بررسى در دو حوزه منابع روايى اهل سنت و شيعى صورت پذيرد.

نویسنده در اين رساله مى كوشد با تتبع در مهم ترين مصادر حديثى شيعه روايات زنان را استخراج كرده با ثبت اطلاعاتى درباره آنها و تعيين موضوعات منقول در احاديث، بستر تحليل كامل را فراهم آورد.

چند نكته

يك. در اين اثر روايت هايى جست وجو شده كه زنان، راوى آنها بوده اند. بدين جهت، روايت هاى منقول از حضرت فاطمه عليهاالسلام ـ كه به ايشان ختم مى شود ـ مورد بررسى و تحليل قرار نگرفته و به همت نویسنده، در نوشتارى مستقل بدان پرداخته مى شود.

دو. كتاب هايى كه در اين مرحله مورد جست وجو و تتبع قرار گرفته عبارت اند از: الكافي، كتاب من لا يحضره الفقيه، تهذيب الأحكام، الاستبصار، وسائل الشيعة، بحار الأنوار.

در اين شش كتاب با حذف موارد مكرر ۴۳۰ حديث توسط زنان آمده است.

سه. از آن رو كه گاه در يك سند چند زن راوى وجود دارد متن احاديث از اين تعداد كمتر است. تعداد متون منقول توسط زنان ۳۷۵ حديث است.

چهار. اين روايت ها را تعداد ۱۲۴ زن روايت كرده اند، كه بيشترين روايت ها از ام سلمه با ۹۷ حديث است.

پنج. چینش کتاب براساس ترتیب الفبایی نام راویان است.

شش. متن عربی احادیث با اعراب گذاری آمده است. امید که در آیند، این کتاب با ترجمه احادیث نشر یابد.

هفت. نمایه موضوعی در پایان کتاب، استفاده از آن را تسهیل کرده است.