نقد سندی احاديث در الميزان در بوته آزمايش - صفحه 205

شايد علامه علت مرسل بودن روايت را از اين جهت دانسته كه فقط مغيره در سلسله سند آن است. در بحث رجالي مغيره بايد گفت:
در كتب رجالي، مغيرة بن سعيد و مغيرة مولاة أبي عبدالله عليه السلام وجود دارد و در اين روايت، روشن نيست كدام‌ يك از اين دو راوي هستند. شيخ طوسي تنها به ذكر مغيرة مولاة ابي عبدالله اكتفا كرده ۱ و علامه حلّي نيز از مغيره بن سعيد با عنوان مولي بجيلة ياد كرده ۲ و وصفي از آن ياد نکرده است که اين نيز باعث ضعف سند اين روايت است و با ديدگاه علامه مطابق است.
8. در بحث روايي آية وَلَوْ أَنَّ قُرآناً سُيِّرَتْ بِهِ الْجِبَالُ أَوْ قُطِّعَتْ بِهِ الْأَرْضُ أَوْكُلِّمَ بِهِ الْمَوْتَى۳ روايتي را به نقل از الكافي، از محمد بن يحيي، از احمد أبي زاهر، از محمد بن حماد، از برادرش احمد بن حماد، از ابراهيم، از پدرش، از أبي الحسن اول عليه السلام آورده و معتقد است سند اين روايت ضعيف است. ۴
در جرح و تعديل راويان آن آمده است:

الف. محمد بن يحيي:

شيخ طوسي او را در زمرة أصحاب أبي الحسن الثالث علي بن محمد عليه السلام شمرده. ۵ و برقي او را از أصحاب أبي عبدالله جعفر بن محمد دانسته و در محل ديگر، او را اصحاب أبي الحسن موسي بن جعفر عليه السلام ياد كرده، ۶ و وصفي از آن نشده است.

ب. احمد بن أبي زاهر:

شيخ طوسي در مورد او مي‌گويد:
اسم أبي زاهر موسي أبو جعفر الأشعري القمي مولي كان وجهاً بقم و حديثه ليس بذاك النقي. ۷
اين بحث رجالي‌ در كتاب‌هاي رجال ديگر نيز آمده است. ۸

ج. احمد بن حماد:

آيةالله خويي در بحث رجالي، او را احمد بن حماد المروزي معرفي مي‌كند. ۹ شيخ طوسي وي را از أصحاب أبي جعفر محمد بن علي الثاني عليه السلام شمرده است و به جرح و تعديل او نپرداخته است ۱۰ و أبي داود او را ضعيف معرفي كرده است. ۱۱

1.رجال الطوسي، ص۳۲۷.

2.خلاصة اقوال الحلي، ص۴۱۰.

3.سوره رعد، آية ۳۱.

4.الميزان، ج۱۱، ص۵۰۵.

5.رجال‌ الطوسي، ص۳۹۱.

6.رجال ‌البرقي، ص۵۰ و۱۹.

7.رجال‌ الطوسي، ص۶۱.

8.قاموس الرجال، ص۳۸۴.

9.معجم الرجال الحديث، ج۹، ص۱۶۵.

10.رجال‌ الطوسي، ص۳۷۳.

11.رجال أبي داود، ص۴۲۰.

صفحه از 209