نقد سندی احاديث در الميزان در بوته آزمايش - صفحه 209

هنگام نقل روايات، كمتر به نقل كامل سند مي‌پردازد و در مواردي پاره‌اي از سند روايات را از ابتدا يا انتها گزارش مي‌كند. گاهي در داوري سند، وجه ضعيف آن را اشاره کرده، و در ذكر سند روايات شيوة ثابتي را برنمي‌گزيند.
بر خلاف ديدگاه فقهي‌ ايشان كه معتقد است بررسي رجالي تنها امور تعبدي مانند مسائل فقهي را شامل مي‌شود، در مواردي به بررسي رجالي روايات غيرفقهي پرداخته است؛ اما در مجموع، مي‌توان گفت بررسي رجالي راويان در تفسير الميزان محدود بوده است.
بررسي اسناد رواياتي كه علامه بدون بررسي رجالي، آنها را ضعيف شمرده، نشان مي‌دهد که در موارد زيادي ديدگاه ايشان صحيح بوده است؛ جز در موارد معدودي كه در مقاله اشاره گرديد. اين نتيجه ثابت مي‌کند که در سنجش احاديث، عدم مخالفت آن با قرآن در مقايسه با بررسي اسناد، در رتبة بالاتري قرار دارد.

كتابنامه

ـ اسد الغابة في‌ معرفة الصحابه‌، عزالدين ابن اثير، بيروت: دارالفكر، 1409ق.
ـ اصول‌ الرجال، شيخ‌ عبدالهادي ‌فضلي، بيروت: مؤسسة‌ ام‌القري لتحقيق، ط الثاني، 1420ق.
ـ «پژوهشي در اعتبار احاديث تفسيري»، علي أحمد ناصح، پژوهش‌نامة قرآن و حديث، 1382ش.
ـ تفسير الميزان‌، محمدحسين‌ طباطبايي، ترجمه‌: محمدباقر موسوي ‌همداني، قم‌: انتشارات اسلامي وابسته به جامعة مدرسين، 1460ق.
ـ همان، بنياد علمي و فكري علامه طباطبايي، مركز نشر و فرهنگي رجا.
ـ تلخيص مقباس‌ الهداية، عبدالله مامقاني، تلخيص: علي‌اكبر غفاري، تهران: نشر صدوق، 1369ش.
ـ تهذيب‌ التهذيب، حافظ شهاب‌الدين‌ احمد بن‌ علي‌ بن حجر عسقلاني، بي‌جا، دارالفكر، ط الاولي، 1415ق/ 1995م.
ـ حق و باطل؛ ضميمة احياي تفكر اسلامي، مرتضي‌ مطهري، بي‌جا، انتشارات صدرا، 1362ش.
ـ خلاصة اقوال، حسن‌بن يوسف‌حلي، بي‌جا، مؤسسة نشرالفقاهة، ط الثاني، 1422ق.
ـ دانش رجال ‌الحديث، محمدحسن‌ رباني، مشهد: به‌ نشر(انتشارات آستان قدس ‌رضوي)، اوّل، 1382ش.
ـ دايرة ‌المعارف تشيع، زير نظر احمد صدر و ديگران، تهران: نشر شهيد محبي، اوّل: 1386ش.
ـ رجال ابن‌ غضايري، احمد بن حسين‌ بن غضايري، قم: مؤسسة اسماعيليان، 1364ش.
ـ رجال البرقي، احمد بن خالد برقي، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1383ش.
ـ رجال الطوسي، محمد بن حسن‌ طوسي، نجف‌: انتشارات حيدريه، 1381ش.
ـ رجال الكشي، محمد بن عمر كشي، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد، 1348ش.

صفحه از 209