بررسی مبانی فقه الحدیث استاد جوادی آملی با تمرکز بر تفسیر تسنیم

نشریه : مطالعات فهم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : طاهره ناجی صدره
پديدآورنده : سید محسن موسوی
پديدآورنده : محسن نورائی
پديدآورنده : محمد هادی یدالله پور

چکیده :

آشنایی با مبانی فقه ­الحدیث، جهت شناخت حقایق و مقاصد مطرح در روایات ضروری است. مفسران نیز همچون متکلمان، محدثان و فقیهان نیازمند به کارگیری این مبانی هستند. ایشان با استناد به همین مبانی، مقصود روایات تفسیری را کشف، و از آن در تبیین کلام خداوند سود می برند. پراکندگی مباحث حدیثی در تفسیر، فرعی بودن مباحث حدیث نسبت به مباحث تفسیری و پرهیز از مباحث نظری صرف، آگاهی از مبانی فقه ­الحدیثی مفسران و قضاوت درباره آن را دشوار نموده است. پژوهش پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی می ­کوشد تا به استخراج، تبویب و تحلیل مبانی فقه ­الحدیثی جوادی آملی دست یازد. بر اساس نتیجه حاصل از این پژوهش، مهم­ترین مبانی فقه­ الحدیثی ایشان عبارتند از پذیرش نظام چند معنایی روایات، وضع لفظ برای روح معنا، اصالت استعمال الفاظ روایات در معنای حقیقی و توجه به اجتهاد بر اساس روایات. نتیجه این پژوهش در حوزه مطالعات روش ­شناسی تفسیر و نیز مطالعات بنیادین علوم حدیث به ویژه فقه الحدیث کاربرد آشکار دارد.