31
فرهنگ نامه ادب

۵۳.امام على عليه السلام :اى مردم! خود به ادب [و تربيت] كردن نفْس هايتان بپردازيد و آن را از ناشكيبى در برابر عادت هايشان بازبداريد. ۱

۵۴.امام على عليه السلام :هر كه به ادب دل بست ، بدى هايش كاستى يافت. ۲

۵۵.امام على عليه السلام :اى جوانان! اعتبار و شرفتان را با ادب ، و دينتان را با دانش ، پاسدارى كنيد . ۳

۵۶.امام على عليه السلام ـ از سفارش هاى آن حضرت به فرزندش حسن عليه السلامـ :فرزندم! بهره خويش از ادب نگهدار ، و دلت را براى آن خالى گردان ؛ زيرا دل تو ، ارجمندتر از آن است كه اندك آلودگى با آن آميخته شود ، و بدان كه اگر فقير شوى ، به واسطه ادب ، بى نياز مى گردى ، و اگر غريب و تنها شوى ، او چنان ياورى براى توست كه با وجود او ، ديگر تنها نيستى.
ادب باروركننده خرد ، فروزنده دل ، زيور زبان ، و راهنماى آدمى به خصلت هاى والاى انسان هاست ، و اگر ادب نباشد ، انسان جز يك حيوان يله و رها نخواهد بود.
زهى ادب كه غير آقا را آقا مى گردانَد! پس ادب بجوى و ادب به دست آور تا منزلت و مال به دست آورى . هر كه ادب جُست ، زبردست شد ، و هر كه آن را فرو نهاد ، زيردست گشت . خداوند ، ادب را با نيك بختان قرين ساخت ، و شوربختان را از آن محروم گردانيد. ۴

۵۷.امام على عليه السلام ـ در حكمت هاى منسوب به وى ـ :ادب بياموزيد ؛ زيرا كه

1.. نهج البلاغة : حكمت ۳۵۹ ، بحار الأنوار : ج ۷۰ ص ۷۳ ح ۲۷ .

2.. غرر الحكم: ح ۸۲۷۱ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۵۵ ح ۸۱۹۸.

3.. تاريخ اليعقوبي : ج ۲ ص ۲۱۰.

4.. أعلام الدين: ص ۸۴ ، إرشاد القلوب: ص ۱۶۰ .


فرهنگ نامه ادب
30

۴۶.امام على عليه السلام :زيور مردان ، ادب است ، و زيور زنان ، زَر. ۱

۴۷.امام على عليه السلام :ادبِ نيكو ، بهترين يار است و برترين همدم. ۲

۴۸.امام على عليه السلام :ادب ، بهترين ميراث است. ۳

۴۹.امام على عليه السلام :بدانيد كه اساس كار شما ، دين است و نگهدارنده شما [از گناهان] ، تقوا ، و زيورتان ، ادب. ۴

۵۰.امام على عليه السلام ـ در سفارش به فرزندش حسن عليه السلام ـ :دِلَت را با ادب ، فروزان گردان ، آن چنان كه آتش با هيمه فروزان مى شود . و چونان گردآورنده هيمه در شب ۵ ، يا چون كف و خس و خاشاك روى سيلاب مباش. ۶

۵۱.امام على عليه السلام ـ در سفارش به فرزندش محمّد بن حنفيه ـ :دلت را با ادب ، فروزان گردان ، همچنان كه آتش با هيمه فروزان مى شود ؛ زيرا كه نيكو كمكى است ادب براى [رشد ]طبيعت ، و تجربه ها براى خردمند. ۷

۵۲.امام على عليه السلام :اى جوينده دانش! همانا دانش ، داراى فضيلت هاى بسيار است : سَرَش فروتنى است .. . و اسلحه اش نرمگويى ، و شمشيرش خرسندى ، و كمانش مدارا ، و سپاهش گفتگو با دانشمندان ، و دارايى اش ادب. ۸

1.. المواعظ العدديّة : ص ۵۵ .

2.. غرر الحكم: ح ۴۸۱۵ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۲۲۹ ح ۴۴۰۷.

3.. تحف العقول: ص ۸۹ ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۲۳۷ ح ۱ ؛ شُعب الإيمان : ج ۴ ص ۱۶۱ ح ۴۶۶۱ .

4.. شرح نهج البلاغة : ج ۲۰ ص ۱۵۳ .

5.. اين ضرب المثل در مورد كسى گفته مى شود كه هر رطب و يابسى را به هم مى بافد و بيهوده و آشفته گويى مى كند ؛ چنان كه گردآورنده هيمه در تاريكى شب ، هر هيمه خوب و بدى را جمع مى كند .

6.. تحف العقول: ص ۸۰ ، غرر الحكم: ح ۵۲۰۰ ، بحار الأنوار: ج ۷۷ ص ۲۰۷ ح ۱ .

7.. كتاب من لايحضره الفقيه : ج ۴ ص ۳۸۵ ح ۵۸۳۴ .

8.. الكافى : ج ۱ ص ۴۸ ح ۲ ، منية المريد: ص ۱۴۸ ، تحف العقول: ص ۲۰۰ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه ادب
    سایر پدیدآورندگان :
    شيخي، حميدرضا؛ مسعودي، عبدالهادي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 30539
صفحه از 83
پرینت  ارسال به