65
فرهنگ نامه ادب

پايان مى رسد ، تا سى و پنج سالگى رشد عقلى مى كند و پس از آن ، تجربه ها به كارش مى آيند. ۱

۲۰۵.امام صادق عليه السلام :بگذار فرزندت هفت سال بازى كند ، هفت سال تأديب شود ، هفت سال او را با خودت داشته باش [و در تربيت و آموزش او بكوش] و اگر [در طىّ اين دوره ها] درست شد ، كه شده است ، و گرنه ، از آن كسانى است كه خيرى در او نيست. ۲

۲۰۶.امام صادق عليه السلام ـ به مفضّل بن عمر ـ :نمى بينى كه بچّه را در حالى كه هنوز كودك است و آمادگىِ كامل براى تعليم پيدا نكرده ، به دست مربّى مى سپارند؟ همه اينها براى آن است كه از بازيگوشى و بيهوده كارى كه گاه باعث ناراحتى هاى بسيارى براى خودش و خانواده اش مى شوند ، باز دارد. ۳

۲۰۷.امام صادق عليه السلام :به نوجوانانتان حديث بياموزيد ، پيش از آن كه مرجئه ۴ به سراغ آنان بروند [و عقايد خود را به آنان بياموزند]. ۵

6 / 3

حُسن سياست و تدبير

۲۰۸.امام على عليه السلام :با حُسن سياست و تدبير است كه تربيت درست ،

1.. كتاب من لا يحضره الفقيه: ج ۳ ص ۴۹۳ ح ۴۷۴۶ ، مكارم الأخلاق : ج ۱ ص ۴۷۸ ح ۱۶۵۳ .

2.. كتاب من لا يحضره الفقيه: ج ۳ ص ۴۹۲ ح ۴۷۴۳ ، مكارم الأخلاق : ج ۱ ص ۴۷۷ ح ۱۶۴۷ .

3.. بحار الأنوار : ج ۳ ص ۸۷ .

4.. مرجئه ، در مقابل شيعه به كار مى رود . «ارجاء» ، به معناى تأخير افكندن است . اينان را مرجئه گفته اند ، چون على عليه السلام را از مرتبه اش پس مى افكنند . اين گاهى در مقابل «وعيديّه» نيز به كار مى رود؛ اما در اين جا ، همان معناى اوّل مناسب تر است (مرآة العقول ج ۲۱ ص۸۳) .

5.. تهذيب الأحكام : ج ۸ ص ۱۱۱ ح ۳۸۱ ، الكافى : ج ۶ ص ۴۷ ح ۵ .


فرهنگ نامه ادب
64

6 / 2

تربيت كردنِ به هنگام

۲۰۳.امام على عليه السلام ـ از سفارش ايشان به فرزندش امام حسن عليه السلامـ :.. . درصدد سفارش كردن به تو برآمدم و به توصيه هايى چند مبادرت ورزيدم ، پيش از آن كه اَجَلم به سر آيد و مانع از آن شود كه آنچه را در دل دارم ، به تو بگويم ، يا در انديشه ام كاستى آيد ، چنان كه در جسمم كاستى پديد آمده است ، يا پاره اى چيرگى هاى هواى نفس و فريبندگى هاى دنيا پيش از من به سراغ تو آيند و در نتيجه ، چونان شترِ سركش و رَمنده شوى .
دل جوان ، چونان زمين ناكِشته است كه هر بذرى را كه در آن افكنده شود ، مى پذيرد. از اين رو ، پيش از آن كه دِلَت سخت شود و انديشه ات مشغول گردد ، به تربيت كردن تو مبادرت ورزيدم ... و چون آن امور تو كه براى هر پدر دلسوزى مهم است ، براى من هم مهم بود و تصميم به تربيتت گرفته بودم ، بهتر آن ديدم كه اين تربيت ، زمانى باشد كه تو در اوان عمر خويش هستى و شور و شوق زندگى دارى ، و از نهادى پاك و جانى صاف برخوردارى . و بهتر آن ديدم كه اين كار را با آموختن كتاب خداوند عز و جل به تو و تعليم تأويل آن و شرايع و احكام اسلام ، و حلال و حرام آن ، آغاز كنم. ۱

۲۰۴.امام على عليه السلام :كودك بايد هفت سال تربيت شود ، هفت سال تأديب شود ، هفت سال به كار گرفته شود و مدّت رشدش در بيست و سه سالگى به

1.. نهج البلاغة : نامه ۳۱ ، كشف المحجّة: ص ۲۲۲ ، تحف العقول: ص ۷۰ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه ادب
    سایر پدیدآورندگان :
    شيخي، حميدرضا؛ مسعودي، عبدالهادي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 30509
صفحه از 83
پرینت  ارسال به