67
فرهنگ نامه ادب

۲۱۲.امام على عليه السلام :چونان طبيب ، مهربانى باش كه دوا را آن جا مى نهد كه سود مى بخشد. ۱

۲۱۳.امام زين العابدين عليه السلام :ملايمت ، رَمَنده را رام مى سازد و خشونت ، رام را رَمَنده مى كند. ۲

۲۱۴.امام صادق عليه السلام :اگر مى خواهى بزرگوار شوى ، ملايم باش و اگر مى خواهى خوار شوى ، درشتى كن . آن كه نيكْ گُهر است ، نرم دل است و آن كه ذاتش خَشِن است ، سخت دل است. ۳

۲۱۵.امام صادق عليه السلام ـ در بيان سپاهيان خِرَد و نادانى ـ :.. . و ملايمت [ از سپاهيانِ خِرد است] كه ضدّ آن ، درشتى و خشونت است. ۴

۲۱۶.امام صادق عليه السلام ـ درباره اين سخن خداوند متعال :«و با مردم به نيكى سخن بگوييد»ـ :ـ درباره اين سخن خداوند متعال :«و با مردم به نيكى سخن بگوييد»ـامام صادق عليه السلام ـ درباره اين سخن خداوند متعال : «و با مردم به نيكى سخن بگوييد» ـ : يعنى با همه مردم ، از مؤمن و غير مؤمن ، به نيكى سخن بگوييد : با مؤمنان ، گشاده رو و خوش رو باشد ، و براى كشاندنِ مخالفان به ايمان ، با آنان به نرمى و مدارا سخن بگويد . ۵

6 / 5

گراميداشت

۲۱۷.امام على عليه السلام :اصلاح كردن نيكان ، با گرامى داشتن آنهاست و اصلاح كردن بدان ، با تأديب ايشان. ۶

1.. مصباح الشريعة : ص ۳۷۰ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۵۳ ح ۲۱.

2.. تحف العقول : ص ۲۶۹ ، بحار الأنوار : ج ۷۴ ص ۱۸ ح ۲.

3.. الكافى: ج۱ ص ۲۷ ح ۲۹ ، تحف العقول : ص ۳۵۶ ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص۲۶۹ ح۱۰۹.

4.. الكافى : ج ۱ ص ۲۱ ح ۱۴ ، الخصال : ص ۵۸۹ ح ۱۳ ، علل الشرايع : ص ۱۱۴ ح ۱۰ .

5.. التفسير المنسوب إلى الإمام العسكرى عليه السلام : ص ۳۵۳ ح ۲۴۰ ، بحار الأنوار : ج ۷۵ ص ۴۰۱ ح ۴۲ .

6.. كشف الغمّة : ج ۳ ص ۱۴۰ ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۸۲ ح ۸۱.


فرهنگ نامه ادب
66

صورت مى پذيرد. ۱

۲۰۹.امام على عليه السلام ـ در حكمت هاى منسوب به ايشان ـ :هر گاه جوان را سرزنش كردى ، جايى از گناهش را هم براى او فرو بگذار تا بر اثر قرار گرفتن در تنگنا ، وادار به سرسختى [و لجاجت ]نشود. ۲

6 / 4

نرم خويى و ملايمت

قرآن

«و با او [فرعون] سخنى نرم گوييد باشد كه پند گيرد يا بترسد» . ۳

«پس به [بركتِ] رحمت خدا ، با آنان نرم خو شدى و اگر تندخو و سخت دل بودى ، هر آينه از پيرامون تو پراكنده مى شدند». ۴

حديث

۲۱۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ به عمرو بن مُرّه جُهَنى ، آن گاه كه او را به سوى قومش فرستاد ـ :نرم خويى و استوارگويى پيشه كن ، و خَشِن و درشتْ خوى مباش! ۵

۲۱۱.امام على عليه السلام ـ در وصف پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ :همواره خوش رو بود و نرم خو و مهربان . نه خَشِن بود ، نه درشت خوى ، نه عربده جو ، نه ناسزاگو ، نه عيبجو و نه مديحه گوى. ۶

1.. الكافى: ج ۱ ص ۲۸ ح ۳۴ .

2.. شرح نهج البلاغة : ج ۲۰ ص ۳۳۳ ح ۸۱۹.

3.. طه : آيه ۴۴ .

4.. آل عمران : آيه ۱۵۹.

5.. كنز الفوائد : ج ۱ ص ۲۱۰ ، بحار الأنوار : ج ۱۸ ص ۱۰۴ ح ۴ .

6.. معانى الأخبار : ص ۸۳ ، عيون أخبار الرضا : ج ۱ ص ۳۱۸ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه ادب
    سایر پدیدآورندگان :
    شيخي، حميدرضا؛ مسعودي، عبدالهادي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 30568
صفحه از 83
پرینت  ارسال به