71
فرهنگ نامه ادب

6 / 11

كيفر دادن به اندازه جُرم

۲۳۱.المعجم الكبير ـ به نقل از اسد بن وداعه ـ :مردى كه به او «جُزء» گفته مى شد ، نزد پيامبر صلى الله عليه و آلهآمد و عرض كرد : اى پيامبر خدا! خانواده ام مرا عصبانى مى كنند . چگونه مجازاتشان كنم؟
فرمود : «گذشت كن!»
دوباره پرسيد ، و بار سوم كه پرسيد ، پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «اگر هم مجازات مى كنى ، به اندازه گناه و جرمْ مجازات كن ، و از [زدن به] صورت ، پرهيز كن». ۱

۲۳۲.امام على عليه السلام :بسا گناهى كه اندازه كيفر آن ، همان آگاه ساختن گنهكار از جُرمش است. ۲

6 / 12

آخرين دوا و چاره

۲۳۳.امام على عليه السلام :اين امر [خروج ناكثين] را تا زمانى كه قابل مهار كردن باشد ، مهار مى كنم ، و اگر چاره اى نيافتم ، آخرين دوا ، داغ كردن است [و با آنها مى جنگم]. ۳

۲۳۴.امام على عليه السلام :كسى كه احترام نهادنْ اصلاحش نكند ، اهانت كردنْ اصلاحش مى كند. ۴

1.. المعجم الكبير : ج ۲ ص ۲۶۹ ح ۲۱۳۰ ، اُسد الغابة : ج ۱ ص ۵۳۴ ح ۷۴۰ .

2.. غرر الحكم: ح ۵۳۴۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۲۶۷ ح ۴۸۹۷.

3.. نهج البلاغة : خطبه ۱۶۸ ، بحار الأنوار : ج ۳۱ ص ۵۰۲ ح ۳ ؛ تاريخ الطبرى : ج ۴ ص ۴۴۳.

4.. غرر الحكم : ح ۹۰۶۳ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۲۶ ح ۷۲۱۴.


فرهنگ نامه ادب
70

۲۲۵.امام على عليه السلام :هر گاه به خردمند با اشاره كنايه بزنى ، اين ، براى او سرزنشى دردآور است. ۱

۲۲۶.امام على عليه السلام :گوشزد كردنِ لغزش خردمند به او ، از دردآورترين سرزنش ها براى اوست. ۲

۲۲۷.امام على عليه السلام :گوشه زدن به خردمند ، سخت ترين سرزنش براى اوست. ۳

۲۲۸.امام على عليه السلام :آن كه اشاره و كنايه كفايتش كند ، از صراحت گويى ، بى نياز مى شود. ۴

6 / 10

گذشت همراه با نكوهش

۲۲۹.مسند ابن حنبل ـ به نقل از عبد اللّه بن عمر ـ :مردى نزد پيامبر صلى الله عليه و آلهآمد و عرض كرد : اى پيامبر خدا! خادمى دارم كه بدى مى كند و ظلم مى نمايد . آيا او را بزنم؟!
پيامبر فرمود : «هر روز ، هفتاد بار از او گذشت كن». ۵

۲۳۰.امام على عليه السلام :نكوهشِ همراه با گذشت ، براى كسى كه عقل داشته باشد ، از زدن سخت تر است. ۶

1.. غرر الحكم: ح ۴۱۰۳ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۳۶ ح ۳۱۰۴.

2.. غرر الحكم: ح ۴۴۹۷ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۲۰۱ ح ۴۰۸۶.

3.. غرر الحكم: ح ۱۱۶۱.

4.. غرر الحكم: ح ۸۷۱۱ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۶۱ ح ۸۳۸۷.

5.. مسند ابن حنبل : ج ۲ ص ۳۹۸ ح ۵۶۳۹ ، السنن الكبرى : ج ۸ ص ۱۸ ح ۱۵۷۹۸ .

6.. تحف العقول: ص ۸۷ ؛ دستور معالم الحكم : ص ۶۱.

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه ادب
    سایر پدیدآورندگان :
    شيخي، حميدرضا؛ مسعودي، عبدالهادي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 30577
صفحه از 83
پرینت  ارسال به