المحاسن

كتاب المحاسن مشتمل بر روايات متعدد و متنوع در موضوعات گوناگون است.

شیخ صدوق، كتاب محاسن برقی را یكى از منابع مورد اطمینان و مشهور در میان فقهاى شیعه مى‏داند. ابن ادریس، آن را یكى از اصول روایى مورد اعتماد شیعه مى‏خواند. قاضى نور اللّه شوشترى در مصائب النواصب، از آن، به‏عنوان پنجمین كتاب معتبر شیعه در کنار قرب الأسناد نام می برد.
بنابر آنچه که ابن بطّه فهرستی از کتب برقی نوشته، کتاب محاسن شامل بیش از صد کتاب در مواعظ، حکم، فقه و ... بوده است؛ اما آنچه که به ما رسیده شاید یک سوم آن فهرست باشد. در ذیل فهرست کتابهایی که در محاسن موجود است بر اساس چاپ زنده یاد استاد سید جلال الدین محدث ارموی برمی شماریم:
۱. كتاب القرائن: این كتاب در ده باب، شامل امور سه‏گانه تا دهگانه و فضیلت سخن نیک، وصایای رسول خدا و وصایای اهل بیت او (علیهم السلام) است.
۲. كتاب ثواب الاعمال: این كتاب، شامل ۱۲۳ باب درباره پاداش اعمال نیك است، مانند پاداش حسن ظن به خدا، پاداش دوستى آل محمد (علیهم السلام)، پاداش روزه و... .
۳. كتاب عقاب الأعمال: این كتاب، مشتمل بر ۷۰ باب درباره كیفر برخی از اعمال ناپسند است، مانند كیفر كسى كه نماز را سبك بشمارد، كیفر كسى كه زكات را ترك نماید، كیفر كسى كه مؤمنى را خوار و كوچك كند و... .
۴. كتاب الصفوه و النور و الرحمه: این كتاب، شامل ۴۷ باب درباره مقام و منزلت رسول خدا و اهل بیت آن حضرت و شیعیان آنان، دوستى و دشمنى در راه خدا، شیعه، ویژگیهای مؤمن، شفاعت و... است.
۵. كتاب مصابیح الظُلَم: این كتاب، شامل ۴۹ باب دربردارنده روایاتى در موضوع عقل، وجوب علم آموزی، معرفت، هدایت، حق خدا بر مردم، بدعت، قیاس و رأى، حق عالم، حجت‏هاى خدا بر مردم، نهی از سخن و فتوای بدون علم، اخلاص و... است.
۶. كتاب العلل: این كتاب، شامل ۱۳۰ روایت در دلایل و چگونگی برخی از احکام از جمله زکات، نماز جماعت، ویژگى قرآن و تفسیر و... است.
۷. كتاب السفر: این كتاب، شامل ۳۹ باب در موضوع سفر و امور مربوط به آن، از قبیل فضیلت سفر، آغاز سفر با صدقه، حق هم‏سفر، توشه راه، آداب مسافر و ... است.
۸. كتاب المآكل: این كتاب، شامل ۱۳۹ باب است که از آن میان ۱۲۷ باب موجود است و روایاتى را درباره اطعام، اطعام در ماه رمضان، حق سفره و خوردنى‏ها و آشامیدنى‏ها و امور مربوط به آنها از جمله مسواک را دربردارد.
۹. كتاب الماء: این كتاب، شامل ۲۰ باب در موضوع آب، فضیلت آب زمزم، آب میزاب، آب فرات، سخن به هنگام نوشیدن آب، ظروف نقره و طلا، ظروف اهل کتاب و احكام مربوط به آن و... است.
۱۰. كتاب المنافع: این كتاب، شامل شش باب در موضوع استخاره، ذکر استخاره، استشاره، قرعه، قبول نصیحت و پنهان نگه داشتن کار قبل از اتمام آن است.
۱۱. كتاب المرافق: این كتاب، شامل ۱۶ باب در موضوعات اسباب و ابزار زندگى، وسیع بودن خانه، داشتن مسجدی در منزل، مركب، نظافت منزل و... است.
شایان ذکر است که دو کتاب مکارم الأخلاق و مکارم الأفعال از محاسن را محقق پرتلاش آقای محمد برکت تصحیح کرده و در شماره پنجم مجله علوم الحدیث چاپ کرده است.

چاپهای محاسن
تصحیح و تحقیق سید جلال الدین مشهور به محدث ارموی در دو جلد، دار الکتب اسلامیه، ۱۳۷۰ق / ۱۳۳۰ش، تهران؛
تحقیق سید مهدی رجائی، مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام)، ۱۴۱۶ق، قم؛
چاپ موسسه اعلمی مطبوعات با عنوان الاخلاق و الاداب المشتهر بالمحاسن، ۱۳۸۷ش / ۲۰۰۸م، بیروت.

تهیه و تنظیم: عباسعلی مردی

المحاسن

تازه ها

پربازدیدترین ها

المحاسن

اين صفحه را برای دوستان خود ارسال کنيد