۴۰.على بن محمد و غير او، از سهل بن زياد و محمد بن يحيى، از احمد بن محمد بن عيسى، همه روايت كرده اند از ابن محبوب، از هشام بن سالم، از ابو حمزه، از ابواسحاق سبيعى، از آن كه او را حديث كرده كه گفت: شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام كه مى فرمود:«اى مردمان، بدانيد كه كمال دين، طلب كردن علم و عمل كردن به آن است. آگاه باشيد كه طلب كردن علم، واجب تر است بر شما از طلب كردن مال؛ زيرا كه مال قسمت شده و مضمون است از براى شما، كه خداوند عادل آن را در ميان شما قسمت نموده و آن را ضامن شده، و زود باشد كه وفا كند از براى شما و علم در نزد اهلش، مخزون است و شما مأموريد به طلب كردن آن از اهلش. پس آن را طلب كنيد».

۴۱.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند از احمد بن محمد برقى، از يعقوب بن يزيد، از ابو عبداللّه - كه مردى است از اصحاب ما - و آن را مرفوع ساخته كه گفت: امام جعفر صادق عليه السلام فرمود كه:«رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود كه: طلب كردن علم، واجب است».

۴۲.و در حديث ديگر گفت كه: امام جعفر صادق عليه السلام فرمود كه:«رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود كه: طلب كردن علم، واجب است بر هر مسلمانى. بدان و آگاه باش كه خدا طلب كنندگان علم را دوست مى دارد».

۴۳.على بن محمد بن عبداللّه ، از احمد بن محمد بن خالد، از عثمان بن عيسى، از على بن ابو حمزه روايت كرده است كه گفت: شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام كه مى فرمود كه:«طلب دانش كنيد در دين اسلام و فقه بياموزيد؛ زيرا هر كه از شما طلب دانش نكند در دين خويش و فقه نياموزد، اعرابى و بيابانى است. به درستى كه خدا در كتاب خود مى فرمايد: «لِّيَتَفَقَّهُواْ فِى الدِّينِ وَ لِيُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ»^۱ ، يعنى: طلب دانش كنند در دين و فقه آموزند و تا بترسانند آنان كه تفقه نموده اند و علم فقه آموخته اند گروه خويش را چون بازگردند به سوى ايشان، تا باشد كه قوم ايشان بترسند از آنچه ترسانيده مى شوند».

۴۴.حسين بن محمد، از جعفر بن محمد، از قاسم بن ربيع، از مُفضّل بن عمر روايت كرده است كه گفت: شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام كه مى فرمود كه:«بر شما است كه در دين خدا طلب دانش نماييد و فقه بياموزيد و چون باديه نشينان نباشيد؛ زيرا هر كه در دين خدا تفقه نكند، خدا در روز قيامت نظر رحمت به سوى او نكند و هيچ عملى را از براى او پاك نگرداند» (يعنى قبول نفرمايد).

۴۰.عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ وَغَيْرُهُ، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ؛ وَمُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسى جَمِيعاً، عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ، عَنْ أَبِي حَمْزَةَ، عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ السَّبِيعِيِّ، عَمَّنْ حَدَّثَهُ، قَالَ :سَمِعْتُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام يَقُولُ: «أَيُّهَا النَّاسُ، اعْلَمُوا أَنَّ كَمَالَ الدِّينِ طَلَبُ الْعِلْمِ وَالْعَمَلُ بِهِ، أَلَا وَإِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ أَوْجَبُ عَلَيْكُمْ مِنْ طَلَبِ الْمَالِ؛ إِنَّ الْمَالَ مَقْسُومٌ مَضْمُونٌ لَكُمْ، قَدْ قَسَمَهُ عَادِلٌ بَيْنَكُمْ، وَضَمِنَهُ، وَسَيَفِي لَكُمْ، وَالْعِلْمُ مَخْزُونٌ عِنْدَ أَهْلِهِ، وَقَدْ أُمِرْتُمْ بِطَلَبِهِ مِنْ أَهْلِهِ؛ فَاطْلُبُوهُ».

۴۱.عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَرْقِيِّ، عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّه ِ ـ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا ـ رَفَعَهُ، قَالَ :قَالَ أَبُو عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام : «قَالَ رَسُولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ».

۴۲.وَفِي حَدِيثٍ آخَرَ، قَالَ :قَالَ أَبُو عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام : «قَالَ رَسُولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلى كُلِّ مُسْلِم، أَلَا وَإِنَّ اللّه َ يُحِبُّ بُغَاةَ الْعِلْمِ».

۴۳.عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللّه ِ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسى، عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ، قَالَ :سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام يَقُولُ: «تَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ؛ فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ مِنْكُمْ فِي الدِّينِ، فَهُوَ أَعْرَابِيٌّ؛ إِنَّ اللّه َ تَعَالى يَقُولُ فِي كِتَابِهِ: «لِيَتَفَقَّهُوا فِى الدِّينِ وَلِيُنْذِرُواقَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ» ».

۴۴.الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ الرَّبِيعِ، عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ، قَالَ :سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام يَقُولُ: «عَلَيْكُمْ بِالتَّفَقُّهِ فِي دِينِ اللّه ِ، وَلَا تَكُونُوا أَعْرَاباً؛ فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ فِي دِينِ اللّه ِ، لَمْ يَنْظُرِ اللّه ُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، وَلَمْ يُزَكِّ لَهُ عَمَلاً».