5. باب در بيان صفت علما

۶۷.محمد بن يحيى عطّار، از احمد بن محمد بن عيسى، از حسن بن محبوب، از معاوية بن وهْب روايت كرده است كه گفت: شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام كه مى فرمود:«علم را طلب كنيد و با آن، به حلم و بردبارى و آرام آراسته شويد و فروتنى نماييد از براى آن كه آن را به وى تعليم مى دهيد، و فروتنى كنيد از براى آن كه علم را از وى طلب نموده ايد. و علماى ستم كار مباشيد كه باطل شما حق شما را مى برد و آن را ضايع مى كند».

۶۸.على بن ابراهيم، از محمد بن عيسى، از يونس، از حمّاد بن عثمان، از حارث بن مغيره نصرى، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است در فرموده خداى عزّوجلّ«إِنَّمَا يَخْشَى اللّه مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَـآُ»^۱، يعنى:«جز اين نيست كه مى ترسند خدا را بعضى از بندگان او كه علما و دانايانند». آن حضرت فرمود: «مقصود خدا از علما، كسى است كه كردار او، مصدّق گفتارش باشد. و هر كه كردارش گفتارش را تصديق نكند (كه قول و فعلش مخالف يكديگر باشد) عالم نيست».

۶۹.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند از احمد بن محمد برقى، از اسماعيل بن مهران، از ابوسعيد قمّاط، از حلبى، از امام جعفر صادق عليه السلام كه آن حضرت فرمود كه:«امير المؤمنين على بن ابى طالب عليه السلام فرمود كه: آيا شما را خبر ندهم با آن كس كه فقاهت و دانشمندى او به مرتبه كمال رسيده، و چنين كسى آن است كه مردم را از رحمت خدا نا اميد نسازد و ايشان را از عذاب خدا ايمن نگرداند در نافرمانى هاى خدا و ايشان را رخصت ندهد، و قرآن را از روى بى رغبتى ترك نكند كه به سوى غير آن رغبت كند.
بدانيد و آگاه باشيد كه خيرى نيست در علمى كه دريافتى در آن نباشد. آگاه باشيد كه خيرى نيست در خواندنى كه تأمل و عاقبت انديشى در آن نباشد. آگاه باشيد كه خيرى نيست در عبادتى كه تفكرى در آن نباشد».
در روايت ديگر چنين است كه: «آگاه باشيد كه خيرى نيست در علمى كه دريافتى در آن نباشد. آگاه باشيد كه خيرى نيست در خواندنى كه تدبرى در آن نباشد. آگاه باشيد كه خيرى نيست در عبادتى كه دانشى در آن نباشد. آگاه باشيد كه خيرى نيست در قربانى كردن، يا خدا را پرستيدنى، كه پرهيزكارى در آن نباشد».

1.فاطر، ۲۸.

تحفة الأولياء ج1

150

5 ـ بَابُ صِفَةِ الْعُلَمَاءِ

۶۷.مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى الْعَطَّارُ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسى، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ، قَالَ :سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام يَقُولُ: «اطْلُبُوا الْعِلْمَ، وَتَزَيَّنُوا مَعَهُ بِالْحِلْمِ وَالْوَقَارِ، وَتَوَاضَعُوا لِمَنْ تُعَلِّمُونَهُ الْعِلْمَ، وَتَوَاضَعُوا لِمَنْ طَلَبْتُمْ مِنْهُ الْعِلْمَ، وَلَا تَكُونُوا عُلَمَاءَ جَبَّارِينَ؛ فَيَذْهَبَ بَاطِلُكُمْ بِحَقِّكُمْ».

۶۸.عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسى، عَنْ يُونُسَ، عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ، عَنِ الْحَارِثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ النَّصْرِيِّ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام فِي قَوْلِ اللّه ِ عَزَّ وَجَلَّ:«إِنَّما يَخْشَى اللّه َ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ»قَالَ:«يَعْنِي بِالْعُلَمَاءِ مَنْ صَدَّقَ فِعْلُهُ قَوْلَهُ، وَمَنْ لَمْ يُصَدِّقْ فِعْلُهُ قَوْلَهُ، فَلَيْسَ بِعَالِمٍ».

۶۹.عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْبَرْقِيِّ، عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْقَمَّاطِ، عَنِ الْحَلَبِيِّ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام ، قَالَ :«قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام : أَلَا أُخْبِرُكُمْ بِالْفَقِيهِ حَقِّ الْفَقِيهِ؟ مَنْ لَمْ يُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللّه ِ، وَلَمْ يُؤْمِنْهُمْ مِنْ عَذَابِ اللّه ِ، وَلَمْ يُرَخِّصْ لَهُمْ فِي مَعَاصِي اللّه ِ، وَلَمْ يَتْرُكِ الْقُرْآنَ رَغْبَةً عَنْهُ إِلى غَيْرِهِ؛ أَلَا لَا خَيْرَ فِي عِلْمٍ لَيْسَ فِيهِ تَفَهُّمٌ، أَلَا لَا خَيْرَ فِي قِرَاءَةٍ لَيْسَ فِيهَا تَدَبُّرٌ، أَلَا لَا خَيْرَ فِي عِبَادَةٍ لَيْسَ فِيهَا تَفَكُّرٌ».
وَفِي رِوَايَةٍ أُخْرى: «أَلَا لَا خَيْرَ فِي عِلْمٍ لَيْسَ فِيهِ تَفَهُّمٌ، أَلَا لَا خَيْرَ فِي قِرَاءَةٍ لَيْسَ فِيهَا تَدَبُّرٌ، أَلَا لَا خَيْرَ فِي عِبَادَةٍ لَا فِقْهَ فِيهَا، أَلَا لَا خَيْرَ فِي نُسُكٍ لَا وَرَعَ فِيهِ».

نام منبع :

تحفة الأولياء ج1

پدیدآورنده :

محمد علی بن محمد حسن اردکانی (پديدآورنده)

سایر پدیدآورندگان :

تحقیق : مرادی، محمد

تعداد جلد :

4

ناشر :

دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1388 ش

نوبت چاپ :

اول

کنگره ثقة الاسلام کلینی

نتیجه جستجو برای « »