13. باب در بيان عمل كردن به علم
۱۱۱.محمد بن يحيى، از احمد بن محمد بن عيسى، از حمّاد بن عيسى، از عمر بن اُذينه، از ابان بن ابى عيّاش، از سُليم بن قيس هِلالى روايت كرده است كه گفت: شنيدم از امير المؤمنين عليه السلام كه از پيغمبر صلى الله عليه و آله حديث مى كرد كه آن جناب در بعضى از سخنان خويش فرمود كه:«علما دو قسمند: يكى عالمى است كه به علم خود عمل مى كند. چنين عالمى نجات خواهد يافت، و ديگر، عالمى است كه به علم خود عمل نمى كند و چنين كسى هلاك خواهد شد.
به درستى كه اهل جهنم، متأذّى مى شوند از بوى عالمى كه به علم خود عمل نكرده باشد. به درستى كه سخت ترين اهل جهنم از روى پشيمانى و اندوه بردن بر چيزى كه فوت شده، مردى است كه بنده را به سوى خدا خوانده، و آن بنده او را استجابت نموده و از وى قبول فرموده و خدا را اطاعت كرده، بعد از آن كه خدا او را داخل بهشت گردانيده و دعوت كننده را داخل جهنم كرده باشد به واسطه آن كه به علم خود عمل نكرده و پيروى خواهش نفس و آروزى دراز نموده، اما پيروى خواهش نفس اين كس را از حق باز مى دارد و آرزوى دراز آخرت را از ياد اين كس مى برد».
۱۱۲.محمد بن يحيى، از احمد بن محمد، از محمد بن سنان، از اسماعيل بن جابر، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است كه آن حضرت فرمود:«علم، به عمل پيوسته است. پس هر كه عالم باشد، عمل كند و هر كه عمل كند، عالم باشد. و علم، عمل را آواز مى دهد، پس اگر او را جواب داد، مى ماند و اگر نه، از او مفارقت مى كند».
۱۱۳.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند از احمد بن محمد بن خالد، از على بن محمد قاشانى، از آن كه او را ذكر كرده، از عبداللّه بن قاسم جعفرى، از امام جعفر صادق عليه السلام كه آن حضرت فرمود:«به درستى كه عالم، هر گاه به علم خود عمل نكند، موعظه او از دل ها مى لغزد؛ چنانچه باران از سنگى كه در نهايت نرمى و هموارى باشد، مى لغزد».
۱۱۴.على بن ابراهيم، از پدرش، از قاسم بن محمد، از مِنقرى، از على بن هاشم بن بَريد، از پدرش روايت كرده است كه گفت: مردى به خدمت على بن الحسين عليه السلام آمد و از آن حضرت مسايلى چند سؤال نمود و آن جناب جواب او را فرمود. بعد از آن بر گشت تا از مثل آن مسايل سؤال كند، حضرت على بن الحسين عليه السلام فرمود كه:«در انجيل نوشته شده است كه: آنچه را كه نمى دانيد طلب دانستن آن مكنيد، با وجودى كه به آنچه دانا شده ايد، عمل نكرده باشيد؛ زيرا كه علم، هر گاه به آن عمل نشود، ثمره ندارد، مگر آن كه صاحبش بر كفر خويش مى افزايد و از خدا دورتر مى شود».
