423
تحفة الأولياء ج1

۳۴۸.محمد بن يحيى، از احمد بن محمد، از محمد بن خالد، از قاسم بن عُروه، از عبدالحميد طائى، از محمد بن مسلم روايت كرده است كه گفت: از امام جعفر صادق عليه السلام سؤال كردم از قول خداى عزّوجلّ:«وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِى»۱كه اين دميدن به چه وضع بود؟ حضرت فرمود كه:«روح متحرك است؛ چون باد و آن را روح ناميده اند؛ زيرا كه نام آن از ريح كه به معنى باد است، مشتق شده و از اين ماده بيرون آمده (چه وسط ريح نيز واو بوده و به جهت اعلال صرفى به يا مبدل شده) و اين روح را موافق لفظ ريح، يا از آن بيرون آورده؛ زيرا كه روح ها با ريح مجانست دارند و هر دو، از يك جنس اند (چه روح آدم در سرعت حركت در جميع بدن و جريان آثار آن در اندرون همه اعضا و اضلاع آن، چون جريان باد است در اجزاى عالم). و خدا روح آدم را به خويش نسبت داده؛ زيرا كه آن را بر سائر روح ها برگزيده، چنانچه در باب خانه اى از خانه ها كه خانه كعبه است، فرموده كه: خانه من ۲ و در باب رسولى از رسولان خود كه ابراهيم عليه السلام است فرموده كه: خليل من ۳ (و خليل كسى است كه او را به دوستى مخصوص ساخته باشى). و امثال اينها از آنچه خدا به خويش نسبت داده از مخلوقات، و همه اينها مخلوق اند كه خدا ايشان را آفريده و ساخته، و از سر نو پديد آورده، و ايشان را تربيت فرموده و مى فرمايد: و تدبير ايشان و امور ايشان را چنانچه بايد و شايد، به عمل آورده و مى آورد».

۳۴۹.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند از احمد بن محمد بن خالد، از پدرش، از عبداللّه بن بحر، از ابو ايّوب خرّاز، از محمد بن مسلم كه گفت: از امام محمد باقر عليه السلام سؤال كردم از آنچه سنيان روايت مى كنند كه خدا، آدم را بر صورت خويش آفريد. حضرت فرمود كه:«آن صورت، صورتى بود كه خدا آن را احداث و خلق فرمود، و آن را برگزيد و بر ساير صورت هاى مختلفه كه خلق نموده بود، اختيار كرد. بعد از آن، آن صورت را به خويش نسبت داد؛ چنانچه خانه كعبه و روح را به خويش نسبت داد و فرمود كه: خانه من ۴ و: بدمم در آن، از روح خويش».

1.حجر، ۲۹.

2.بقره، ۱۲۵؛ حج، ۲۶.

3.اشاره به آيه ۱۲۵ سوره نساء است «وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَ هِيمَ خَلِيلاً».

4.بقره، ۱۲۵.


تحفة الأولياء ج1
422

۳۴۸.مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ عَبْدِ الْحَمِيدِ الطَّائِيِّ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ، قَالَ :سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللّه ِ عليه السلام عَنْ قَوْلِ اللّه ِ عَزَّ وَجَلَّ : «وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِى» : كَيْفَ هذَا النَّفْخُ؟ فَقَالَ : «إِنَّ الرُّوحَ مُتَحَرِّكٌ كَالرِّيحِ، وَإِنَّمَا سُمِّيَ رُوحاً لِأَنَّهُ اشْتَقَّ اسْمَهُ مِنَ الرِّيحِ، وَإِنَّمَا أَخْرَجَهُ عَنْ لَفْظَةِ الرِّيحِ؛ لِأَنَّ الْأَرْوَاحَ مُجَانِسَةٌ لِلرِّيحِ، وَإِنَّمَا أَضَافَهُ إِلى نَفْسِهِ لِأَنَّهُ اصْطَفَاهُ عَلى سَائِرِ الْأَرْوَاحِ، كَمَا قَالَ لِبَيْتٍ مِنَ الْبُيُوتِ : بَيْتِي، وَلِرَسُولٍ مِنَ الرُّسُلِ: خَلِيلِي، وَأَشْبَاهِ ذلِكَ ، وَكُلُّ ذلِكَ مَخْلُوقٌ، مَصْنُوعٌ، مُحْدَثٌ، مَرْبُوبٌ، مُدَبَّرٌ».

۳۴۹.عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَبْدِ اللّه ِ بْنِ بَحْرٍ، عَنْ أَبِي أَيُّوبَ الْخَرَّازِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ، قَالَ :سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عليه السلام عَمَّا يَرْوُونَ أَنَّ اللّه َ خَلَقَ آدَمَ عَلى صُورَتِهِ، فَقَالَ: «هِيَ صُورَةٌ مُحْدَثَةٌ مَخْلُوقَةٌ ، اصْطَفَاهَا اللّه ُ وَاخْتَارَهَا عَلى سَائِرِ الصُّوَرِ الْمُخْتَلِفَةِ، فَأَضَافَهَا إِلى نَفْسِهِ، كَمَا أَضَافَ الْكَعْبَةَ إِلى نَفْسِهِ، وَالرُّوحَ إِلى نَفْسِهِ؛ فَقَالَ: وَ «بَيْتِىَ» وَ «نَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِى» ».

  • نام منبع :
    تحفة الأولياء ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    تحقیق : مرادی، محمد
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388 ش
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 221105
صفحه از 908
پرینت  ارسال به