17
تحفة الأولياء ج3

2 ـ باب ديگر از قبيل باب اوّل و در اين باب زيادتى وقوع تكليف اوّل ۱

۱۴۵۶.ابوعلى اشعرى و محمد بن يحيى ، از محمد بن اسماعيل ، از على بن حكم ، از ابان بن عثمان ، از زراره ، از امام محمد باقر عليه السلام روايت كرده اند كه فرمود :«مردم اگر مى دانستند كه آغاز آفرينش يا اول امر خلائق چگونه بود ، دو نفر با هم اختلاف نمى كردند . به درستى كه خداى عز و جل پيش از آنكه خلايق را بيافريند، فرمود :باش آبِ خوش تا بهشت و اهل طاعت خود را از تو بيافرينم ، و باش آبِ تلخ تا دوزخ و اهل معصيت خويش را از تو خلق كنم . بعد از آنكه به امر خدا موجود گرديدند ، آن دو آب را فرمود تا به هم ممزوج شدند ، و از اين جهت است كه مؤمن، كافر را مى زايد و كافر، مؤمن را مى زايد؛ پس گلى را از روى زمين فرا گرفت و آن را مالش سختى داد ، ناگاه ايشان چون مورچگان مى جنبيدند . بعد از آن، به اصحاب دست راست فرمود : مى رويد به سوى بهشت ، در حالتى كه سالم و ايمن ايد از هر چه بد باشد . و به اصحاب دست چپ فرمود : مى رويد به سوى آتش دوزخ ، و هيچ پروا ندارم .
پس آتشى را امر فرمودتا برافروخته شد . و به اصحاب دست چپ فرمود : در آن داخل شويد . ايشان ، از آن ترسيدند و داخل نشدند . و به اصحاب دست راست فرمود : داخل شويد در اين آتش؛ پس ايشان در آن داخل شدند . و به آتش فرمود : سرد و سلامت باش؛ يعنى سردى معتدل كه ايشان را به جهت سردى ضرر نرسد؛ پس آن آتش سرد و سلامت گرديد .
بعد از آن، اصحاب دست چپ گفتندكه : اى پروردگار! از لغزش ما بگذر ، و چنان انگار كه ما را امر نفرموده اى و ما مخالفت نكرده ايم . فرمود : از لغزش شما درگذشتم و چنان انگاشتم كه شما مخالفت من نكرده ايد؛ پس در اين هنگام در آن داخل شويد . و ايشان رفتند كه داخل شوند ، و از آن ترسيدند و داخل نشدند ، و طاعت و معصيت در آنجا ثابت گرديد؛ پس اين جماعتِ مطيعان نمى توانند كه از عاصيان باشند ، و نه آنكه گروه عاصيان از مطيعان باشند يا به عكس» .

1.. و مراد از تكليف اول ، آن است كه پيش از تكليف در دار دنيا واقع شده ، به واسطه ارسال رسل و انزال كتب ، و آن سه قسم است : اول ،آنچه در عالم ارواح صرف اتفاق افتاد؛ و دويّم ، آنچه در وقت سرشتن طينت واقع شد ، پيش از آنكه آدم را از آن بيافريند؛ ،سيم آنچه متحقّق گرديد بعد از آنكه آدم را از آن آفريد ، در هنگامى كه ايشان را از صلب آدم بيرون آورد ، و ايشان چون مورچگان ريزه يا ذرّات هوا در طرف راست و چپ حركت مى كردند . (مترجم)


تحفة الأولياء ج3
16

2 ـ بَابٌ آخَرُ مِنْهُ، وَفِيهِ زِيَادَةُ وُقُوعِ التَّكْلِيفِ الْأَوَّلِ

۱۴۵۶.أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ وَمُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ، عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ، عَنْ زُرَارَةَ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام ، قَالَ:«لَوْ عَلِمَ النَّاسُ كَيْفَ ابْتِدَاءُ الْخَلْقِ مَا اخْتَلَفَ اثْنَانِ، إِنَّ اللّهَ ـ عَزَّ وَجَلَّ ـ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ الْخَلْقَ قَالَ: كُنْ مَاءً عَذْباً ؛ أَخْلُقْ مِنْكَ جَنَّتِي وَأَهْلَ طَاعَتِي، وَكُنْ مِلْحاً أُجَاجاً؛ أَخْلُقْ مِنْكَ نَارِي وَأَهْلَ مَعْصِيَتِي، ثُمَّ أَمَرَهُمَا، فَامْتَزَجَا، فَمِنْ ذلِكَ صَارَ يَلِدُ الْمُؤْمِنُ الْكَافِرَ، وَالْكَافِرُ الْمُؤْمِنَ.
ثُمَّ أَخَذَ طِيناً مِنْ أَدِيمِ الْأَرْضِ، فَعَرَكَهُ عَرْكاً شَدِيداً، فَإِذَا هُمْ كَالذَّرِّ يَدِبُّونَ، فَقَالَ لِأَصْحَابِ الْيَمِينِ: إِلَى الْجَنَّةِ بِسَلَامٍ، وَقَالَ لِأَصْحَابِ الشِّمَالِ: إِلَى النَّارِ وَلَا أُبَالِي.
ثُمَّ أَمَرَ نَاراً، فَأُسْعِرَتْ، فَقَالَ لِأَصْحَابِ الشِّمَالِ: ادْخُلُوهَا، فَهَابُوهَا، وَقَالَ لِأَصْحَابِ الْيَمِينِ: ادْخُلُوهَا، فَدَخَلُوهَا، فَقَالَ: كُونِي بَرْداً وَسَلَاماً، فَكَانَتْ بَرْداً وَسَلَاماً.
فَقَالَ أَصْحَابُ الشِّمَالِ: يَا رَبِّ، أَقِلْنَا، فَقَالَ: قَدْ أَقَلْتُكُمْ، فَادْخُلُوهَا، فَذَهَبُوا، فَهَابُوهَا، فَثَمَّ ثَبَتَتِ الطَّاعَةُ وَالْمَعْصِيَةُ، فَلَا يَسْتَطِيعُ هؤُلَاءِ أَنْ يَكُونُوا مِنْ هؤُلَاءِ، وَلَا هؤُلَاءِ مِنْ هؤُلَاءِ».

  • نام منبع :
    تحفة الأولياء ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    تحقیق : مرادی، محمد
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388 ش
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 181247
صفحه از 764
پرینت  ارسال به